Ο ΠΑΤΡΙΣ ΛΟΥΜΟΥΜΠΑ

 «Η Αφρική θα γράψει τη δική της Ιστορία, μια ιστορία περηφάνειας κι αξιοπρέπειας»

 Από τα δύο κόμματα που ήταν έτοιμα να κατέβουν στις εκλογές που ξαφνικά κήρυξαν οι βέλγοι αποικιοκράτες το 1960, κέρδισε το κόμμα του Πατρίς Λουμούμπα, ο οποίος έκανε το λάθος, ως πρωθυπουργός, να τοποθετήσει στη θέση του προέδρου τον ηγέτη του αντιπάλου κόμματος,Κασαβούμπου.

 Εντός ολίγων ημερών, ο Λουμούμπα βρέθηκε αντιμέτωπος με ένα στρατιωτικό πραξικόπημα και την απόφαση του κυβερνήτη της περιοχής Κατάγκα (σημερινή Σάμπα) Μωυσή Τσόμπε, να κηρύξει ανεξάρτητο κράτος (υποκινούμενος από τη βελγική εταιρία που εκμεταλλευόταν τα ορυχεία της πολιτείας).

 Αντιμέτωπος με την προοπτική του εμφυλίου, ο 36χρονος πρωθυπουργός του Κονγκό, στράφηκε προς τον ΟΗΕ, ζητώντας την ενίσχυσή του για να μπορέσει να ελέγξει την αχανή χώρα.Ας μη ξεχνάμε ότι ήταν εκλεγμένος  δημοκρατικά ηγέτης.

Ο ΟΗΕ δεν ανταποκρίθηκε μάλλον τον περιέπαιξε, με αποτέλεσμα ο Λουμούμπα να στραφεί προς την ΕΣΣΔ. Η πορεία προς την ανατροπή και τη δολοφονία του είχε ξεκινήσει, με τις ευλογίες της Δύσης, και κυρίως των ΗΠΑ.

Η ανατροπή του Πατρίς Λουμούμπα, όπως κι η σειρά εμφυλίων πολέμων που ταλαιπώρησαν τη χώρα, είχαν  οικονομικά αίτια. Το ουράνιο για τις βόμβες που έπεσαν το 1945 στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι είχε βγει από το ορυχείο Σινκολομπουέ του Βελγικού Κογκό.

Το 1960, όταν απελευθερώθηκε, το κάποτε Βελγικό Κονγκό παρήγαγε το 50% της παγκόσμιας παραγωγής   ουρανίου, που εξάγονταν αποκλειστικά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Και αυτό το πλουτοπαραγωγικό κεφάλαιο ειδικά    δεν μπορούσε να αφεθεί σε ένα ρωσόφιλο.

 Εκτενή δημοσιεύματα με ντοκουμέντα, στο βρετανικό και βελγικό Τύπο, αποδείκνυαν ότι η δολοφονία του     Λουμούμπα έγινε με εντολή του τότε προέδρου των ΗΠΑ, Ντουάιτ Αϊζενχάουερ και την αγαστή βοήθεια των Βέλγων.  Τα σχετικά έγγραφα εντοπίστηκαν στο αρχείο του δολοφονημένου προέδρου των ΗΠΑ, Τζον Φ. Κένεντι, ο οποίος στάθηκε στο πλευρό του Μομπούτου.

 Η δολοφονία της 17ης Ιανουαρίου του 1961, έγινε υπό το βλέμμα βέλγωνστρατιωτικών, ώστε να είναι βέβαιο, για τη Δύση, ότι ο επικίνδυνος Πατρίς ήταν νεκρός. Ο «Άικ», σύμφωνα με δημοσίευμα του Independent, «είχε δώσει εντολή στη CIA να δολοφονήσει τον ριζοσπάστη απελευθερωτή πολιτικό διότι η Δύση δεν μπορούσε να ανεχθεί να   κυβερνάται μία σημαντική Αφρικανική χώρα από κάποιον που έγερνε προς τους Σοβιετικούς».

  Η εντολή για τη δολοφονία του Λουμούμπα δόθηκε από τον Αϊζενχάουερ σε μία συνάντηση με τους συμβούλους ασφαλείας του Λευκού Οίκου, τον Αύγουστο του 1960, δύο μήνες μετά την ανεξαρτητοποίηση της Λ.Δ. Κογκό. Λίγο καιρό αργότερ (5Οκτωβρίου 1960), σύμφωνα με τον βέλγο δημοσιογράφο και συγγραφέα De Witte, ο υπουργός Αφρικανικών Υποθέσεων του Βελγίου, Harold dAspremont Lynden, έδινε με γραπτό σημείωμα εντολή στις αρχές ασφαλείας για «την οριστική εξάλειψη του Λουμούμπα».

 Ο Λουμούμπα εκείνη την εποχή βρισκόταν σε κατ΄ οίκον περιορισμό, μετά από διαταγή του Μομπούτου.   Δραπέτευσε στις 27 Νοεμβρίου και συνελήφθη και πάλι στις 2 Δεκεμβρίου. Η δολοφονία του κι η καταστροφή της σορού του αποτέλεσαν μία επιτυχή αμερικανοβελγική σύμπραξη, και έγινε υπό το βλέμμα βέλγων αξιωματικών από στρατιώτες πιστούς στο Μομπούτου σε έδαφος που ήλεγχε ο Τσόμπε, ο οποίος μετά λίγο καιρό θα γίνει δεκτός     στην κυβέρνηση Μομπούτου.

 Η καταστροφή της σορού του παναφρικανιστή αγωνιστή ήταν πρόταση της CIA το σώμα του βυθίστηκε σε λουτρό οξέων (σουλφουρικό οξύ) ώστε να μην υπάρξει τάφος του, να μην υπάρξει προσκύνημα. Σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian, ο επικεφαλής αξιωματικός των Βέλγων, που επέβλεψε την διάλυση στο οξύ, παραδέχθηκε, μιλώντας στη Βελγική τηλεόραση, ότι είχε φυλάξει δύο από τα δόντια του θύματός του (προφανώς, φυλλάττοντας τα νώτα του,        κιόχι ως ενθύμιο).

 Η Λ.Δ. Κογκό, υπό Καμπιλά, ζήτησε, αυτά τουλάχιστον, να επιστραφούν. Ο κος Soete δήλωσε ευθαρσώς ότι «αργότερα τα είχε πετάξει στη θάλασσα» ίσως με την παραγραφή του αδικήματος.

Στο «πολιτισμένο» Βέλγιο του 2000, έχει δημιουργηθεί κοινοβουλευτική επιτροπή που εξετάζει τις συνθήκες και     τους ενόχους της δολοφονίας που διέπραξε το «απολίτιστο» Βέλγιο του 1960. «Μια μέρα η Ιστορία θα έχει το λόγο, αλλά δε θα είναι η Ιστορία που διδάσκουν ο ΟΗΕ, οιΗΠΑ, το Παρίσι ή οι Βρυξέλλες, αλλά η Ιστορία που διδάσκουν χώρες ελεύθερες από την αποικιοκρατία και τις μαριονέτες της» είχε γράψει τις τελευταίες του μέρες στο κελί, ο  Πατρίς Λουμούμπα.

Μετά από 40 χρόνια, ακόμη η Ιστορία δεν έχει γραφεί.Ο Πατρίς Λουμούμπα γεννήθηκε στις 2 Ιουλίου του 1925, στο Κατάκο Κόμπε της επαρχίας Κασάι του Βελγικού Κογκό. Ανήκε στη φυλή Μπατατέλε. Σπούδασε σε     ιεραποστολικά σχολειά και από το 1943 εργάστηκε, διαδοχικά, ως βοηθός νοσοκόμος, υπάλληλος ταχυδρομείου,βιβλιοθηκονόμος.

 Αναμείχθηκε από μικρός στα κοινά. Υπηρέτησε ωςγραμματέας, και κατόπιν πρόεδρος,της Ένωσης Αφρικανών Κυβερνητικών Υπαλλήλων και ίδρυσε το σύλλογο των ταχυδρομικών υπαλλήλων.Το 1951 θα νυμφευθεί την Πολίν Οπαγκού.

Στις 5 Οκτωβρίου του 1 958 ιδρύει το Εθνικό Κογκολέζικο Κίνημα (Movement National Congolaise-MNC) στο οποίο προεδρεύει. Στις 11 Δεκεμβρίου του ίδιου χρόνου, υπό την ιδιότητα του προέδρου του MNC, θα μιλήσει στο παναφρικανικό συνέδριο της Άκκρας, πρωτεύουσας της Γ κάνα. Γίνεται μέλος της Παναφρικανικής Λαϊκής Συνδιάσκεψης που ιδρύθηκε τότε στην Άκκρα.

 Η επανάσταση κατά των Βέλγων, που ξεσπάει τον Γενάρη του 1959, θα τον βρει στην πρώτη γραμμή.Υποχρεώθηκε   να εγκαταλείψει τη χώρα αν και σύντομα θα επιστρέψει διότι οι Βέλγοι τον θεωρούν δημόσιο κίνδυνο Νο1. Στα τέλη   του 1959 θα συλληφθεί και θα φυλακιστεί όταν όμως θα ξεκινήσουν οι συνομιλίες στις Βρυξέλλες για την ανεξαρτητοποίηση του Κογκό, θα απελευθερωθεί και θα αποτελέσει τον επικεφαλής της αποστολής των   εξεγερμένων. Θα ορκιστεί πρώτος πρωθυπουργός τηςΔημοκρατίας του Κογκό στις 23 Ιουνίου 1960.

Στις 14 Σεπτεμβρίου το πραξικόπημα του Στρατηγού (πρώην λοχία) Μομπούτου αναστέλλει την πορεία της χώρας προς τη δημοκρατία οι Βέλγοι στέλνουν στρατό δήθεν για την ασφάλεια των Βέλγων πολιτών και στις 10 Οκτωβρίου     ο Λουμούμπα τίθεται σε κατ οίκονπεριορισμό.

Ο πρόεδρος Κασαβούμπου που τα βρίσκει,με τις ευλογίες τωνΗΠΑ, με τον ως τότε άγνωστο στρατιωτικό που έχει αναλάβει το Γενικό Επιτελείο Στρατού τον καθαίρει από τη θέση του πρωθυπουργού, ο ίδιος αντιδρά καθαιρώντας    τον πρόεδρο. Η απόδρασή του και η σύλληψή του στις 2 Δεκεμβρίου αποτελούν την αρχή του τέλους. Στις 17 Ιανουαρίου θα δολοφονηθεί μαζί με τους συντρόφους του Μπόλο και Οκίτο.

Η δολοφονία του Πατρίς Λουμούμπα, πρώτου πρωθυπουργού του ελεύθερου Κογκό, συγκίνησε όλο τον κόσμο.Εκατομμύρια άνθρωποι θρήνησαν το θάνατό του, όσες χώρες είχαν ζήσει την αποικιοκρατία είδαν τους λαούς τους να βγαίνουν στους δρόμους προς τιμήν του.

 Τιμήθηκε με ποιήματα, βιβλία, ονομασίες οδών και συνοικιών κι ενός πανεπιστημίου στη Μόσχα, του θρυλικού «Πανεπιστημίου Πατρίς Λουμούμπα», νυν «Πανεπιστημίου της Φιλίας των λαών», που έδωσε στην μετά το 60 παγκόσμια κοινότητα μερικούς γερούς πονοκεφάλους, καθώς υπήρξε πόλος έλξης για τα πιο ανήσυχα πνεύματα    του τρίτου κόσμου.

 Το μέγεθος του θρύλου του, στη δεκαετία του 1960, θα ξεπεράσει την πραγματικότητα, και θα τον μετατρέψει σε σύμβολο όχι μόνο της Αφρικής και της Αφρικανικής Ενότητας, αλλά και του αγώνα κάθε εγχρώμου, ειδικά μετά την οργάνωση του κινήματος των μαύρων της Αμερικής.

                                                                                                                                                                                             Λαμπρινή Χ.Θωμά