…Όταν εισέβαλαν οι Ιταλικές στρατιωτικές δυνάμεις στην Αιθιοπία (1936), υπηρετούσαν σε αυτές και Δωδεκανήσιοι με Ιταλική υπηκοότητα. Ήσαν στρατιώτες Ελληνικής καταγωγής, που είχαν επιστρατευτεί από τους Ιταλούς. Μεταξύ αυτών, ήσαν οι γιατροί  Σακελάριος Ζαΐρης και Γεώργιος Ζαλάχας. Με τα την λήξη του πολέμου, παρέμειναν στην Αιθιοπία και αποτέλεσαν αξιόλογα μέλη της Ελληνικής Παροικίας.

…Μετά την φυγή του Αυτοκράτορα Χάιλε Σελάσιε και της οικογενείας του, δημιουργήθηκε κενό εξουσίας, στην χώρα. Αιθίοπες πολίτες, προς εκδίκηση της Ιταλικής εισβολής, στοχοποίησαν τους ευρωπαίους πολίτες της χώρας. Λεηλάτησαν και κατέστρεψαν πολλές περιουσίες, μεταξύ αυτών και Ελληνικές ιδιοκτησίες. Για να προστατευθούν, 200 Έλληνες πολίτες, κατέφυγαν στην Βρετανική Πρεσβεία. Μεταξύ αυτών, ήταν και ο Πρόεδρος της Ελληνικής κοινότητας της Αντίς Αμπέμπας, Βασίλης Ασλανίδης.

…Την εποχή εκείνη, ζούσαν στην Αιθιοπία 3.140 Έλληνες. Ήταν η μεγαλύτερη ξένη  κοινότητα. Είχαν, υπό τον έλεγχο τους την οικονομία της χώρας. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός, ότι το 90% των καταστημάτων, στο κέντρο της Αντίς Αμπέμπας, ανήκαν σε Έλληνες.

…Το μεγάλο πρόβλημα τους ήταν οι κατασχέσεις των περιουσιών τους. Όπως αναφέρει σε εκθέσεις του, ο Κλεάνθης Μαρκόπουλος, ο Έλληνας, Επικεφαλής Ασφαλείας του Αιθιοπικού Κράτους, μέχρι την εισβολή των Ιταλών, ενεργό ρόλο, είχαν μερικοί Έλληνες συνεργάτες των Ιταλών. Αυτοί, κατέδιδαν τους συμπατριώτες τους ‘’ως μη φιλικά προσκείμενοι προς τις Ιταλικές αρχές’’. Οι Ιταλοί, προχωρούσαν στις κατασχέσεις των περιουσιών τους και τους έδιναν ως αμοιβή, μερίδιο από τις κατασχεθείσες περιουσίες.

…Ο Επίτιμος Πρόξενος της Ελλάδος στην Αιθιοπία, Ιάκωβος Ζερβός, αποτέλεσε για τους Ιταλούς, ‘’μισητό πρόσωπο’’. Το πρόβλημα ήταν, ότι πίστευαν ότι εκτός από γιατρός του Χάιλε Σελάσιε, ήταν και ‘’μυστικός σύμβουλός’’ του. Μάλιστα η εφημερίδα Τζιορνάλε Ντ’ Ιτάλια σε φύλλο της, τον Ιανουάριο του 1936, τον συκοφαντούσε ως ‘’κομπογιαννίτη, θαυματοποιό µε εξειδίκευση σε ενέσεις ναρκωτικών, ραδιούργο και άπληστο’’.

…Κατά την διάρκεια του Ελληνό-Ιταλικού πολέμου, τον Δεκέμβριο του 1940, οι  Ιταλικές αρχές συνέλαβαν Έλληνες πολίτες και μερικούς πολίτες Αρμενικής καταγωγής και τους εκτόπισαν ως ‘’αιχμάλωτους πολέμου’’, σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Σύμφωνα με τα αρχεία της Ελληνικής Κοινότητας της Αντίς Αμπέμπας, στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Σαρκάμα, στο Ούρσο, εκτοπίστηκαν οι παρακάτω συμπατριώτες μας: Σταύρος Βαπορίδης, Δημήτριος Βλαχόπουλος, Χρήστος Γερασιμίδης, Κων/νος Γεωργακάς, Νικόλαος Γεωργακάς, Απόστολος Γιώτης, Πασχάλης Γιώτης, Ανδρέας Γκόψης, Πολύδωρος Ζέκος, Μιχαήλ Ζέκος, Πίνδαρος Ζερβός, Χριστόφορος Ζερβός, Δημήτριος Θωμάς, Παναγιώτης Κουτσούκης, Διονύσιος Μαγδαληνός, Σπυρίδων Μαγδαληνός, Γεώργιος Μπουζούβης, Διονύσιος Παναγιωτάτος, Νικόλαος Πολυταρίδης, Ανδρέας Πράντης, Νομικός Ρούσος, Διονύσιος Σγολόμπης, Κων/νος Σφακιανός και ο Αντώνιος Φυκίου. Επίσης, στο παραπάνω στρατόπεδο είχαν εκτοπιστεί, ο Παύλος Χατζηπαύλου και τα αδέλφια Αλέξανδρος και Κων/νος Βάγιας.

…Ο Γεώργιος Δούκας, κρατούμενος και αυτός στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Κόρεμ, σε άρθρο του, με τίτλο Η Ιστορία της Ομογένειας, που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Το Φώς της Αφρικής (2001), αναφέρει τους παρακάτω συγκρατουμένους του: Γεώργιος Αναστασιάδης, Κων/νος Αντύπας, Γεώργιος Γιαννούκος, Γεώργιος Γιαννόπουλος, Ιωάννης Γκαλτής, Εμμανουήλ Δριτσώνας, Παναγιώτης Καββαδίας, Κ.Κανελάτος, Ευθύμιος Καραγιάννης, Βασίλειος Καραθανάσης, Κων/νος Κιούσης, Γεράσιμος Κομινάτος, Παύλος Κορδάς, Ευάγγελος Κουφάλης, Φ. Λυναρδάτος, Εμμανουήλ Μαριάκης, Ιάκωβος Μαρής, Ευάγγελος Μουρελάτος, Φωκίων Νομπέλης, Χαρίλαος Παγιάσης, Χαρίλαος Παρρής, Νικόλαος Παπασίνος,  Βασίλειος Παπατάκης, Κων/νος Παπατζήμας, Ιωάννης Πράντης, Κων/νος Πρωτογερέλης, Κων/νος Πύρσος, Γεώργιος Σιδερίδης,  Γεώργιος Φίλης, Κων/νος Φίλης, Κων/νος Φιωράτος,  Α.Φωκίου και ο Γεώργιος Χατζηανδρέας. Μεταξύ των κρατουμένων ήταν και ο Αρχιμανδρίτης Ηρωδίων και δυο γυναίκες, η Κούλα Χαλκούση και η Τζένη, που εργαζόταν ως μαία. Αναφέρει με τα μικρά τους ονόματα, τον Δημήτριο (Μπαμπίνο), και τον μάγειρα Αποστόλη. Επίσης, στο παραπάνω στρατόπεδο είχαν εκτοπιστεί, ο καθηγητής μας, ο Σοφοκλής Μπινιάρης, ο Ηλίας Ταταλιάς, ο Κων/νος Μήτσου  και τα αδέλφια Ευάγγελος και Νέστωρ Βαπορίδης.

…Πηγή του παραπάνω άρθρου είναι τα αρχεία της Ελληνικής Κοινότητας της Αντίς Αμπέμπας και το άρθρο, της ιστορικού Φωτεινής Τομαή, με τίτλο Ελληνική τραγωδία στην Αιθιοπία, που δημοσιεύτηκε στην ηλεκτρονική έκδοση, της εφημερίδας Το Βήμα (2011). Τέλος, παρακαλούμε όποιον γνωρίζει ονόματα κρατουμένων, που δεν αναφέρονται τους παραπάνω καταλόγους, όπως μας ενημερώσει. 

                                                                                                                                 Σταύρος Ε. Βινιεράτος