Πολιτικά Πρόσωπα

ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΕΝΤΑΚΗΣ

Συμπληρώθηκαν 20 χρόνια, από τότε που έφυγε από κοντά μας, το 1997, ο Ανδρέας Λεντάκης. Ήταν ένα από τα πιο αξιόλογα ''τέκνα'' του Ελληνισμού της Αιθιοπίας. Τον εκπροσώπησε, με τον καλύτερο τρόπο, ως μέλος της ελληνικής κοινωνίας και ως μέλος της Βουλής των Ελλήνων.

Γεννήθηκε στην Αντίς Αμπέμπα (1935), οι γονείς του ήταν ο Βασίλης Λεντάκης και η Ευαγγελία Νουάρου, από την Κάρπαθο. Σε ηλικία μόλις τριών χρονών, χάνει την μητέρα του και σε ηλικία ενεά ετών, τον πάτερα του. Τότε, την επιμέλεια του, ανέλαβε η αδελφή της μητέρας του, Ευδοκία και ο σύζυγος της Ανδρέας Κουσουμπέσης, οι οποίοι δεν είχαν παιδιά.

Στο βιβλίο του ΤΟΤΕΝΙΣΜΟΣ, γράφει στον πρόλογο: Στη θεία μου Ευδοκία Κουσουμπέση που μ' αγάπησε πιο πολύ κι από μάνα και μου 'λεγε ''στα παιδικά μου χρόνια το τραγούδι του Ερωτόκριτου με δάκρυα στα μάτια''.

Ήταν μαθητής του Ελληνικού Σχολείου της Αντίς Αμπέμπας. Αποφοίτησε ως αριστούχος και κέρδισε την υποτροφία της Ελληνικής Κοινότητας(1953). Μέτα την αποφοίτηση του ήρθε στην Ελλάδα και γράφηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εντάχθηκε στο φοιτητικό κίνημα και στην αριστερά, με αποτελσεσμα να χάσει την υποτροφία, που του είχε παραχωρηθεί.

Λόγω της εμπλοκής του στους δημοκρατικούς αγώνες της εποχής, το Ελληνικό Κράτος του αφαίρεσε την ελληνική ιθαγένεια, για 19 συναπτά έτη (1959-1978). Ήταν βασικός συντελεστής των αγώνων του φοιτητικού κινήματος: Για το 15% στην παιδεία και του 114. 

Κατά την δικτατορία (1967-1974), για ένα χρονικό διάστημα ήταν συγκρατούμενος, στο κτίριο της ασφάλειας, επί της οδού Μπουμπουλίνας, με τον Μίκη Θεοδωράκη. Για τα βασανιστήρια που υπέστη εκεί, ο μουσικοσυνθέτης εμπνεύστηκε «Τα τραγούδια του Ανδρέα».

Με την μεταπολίτευση ασχολήθηκε με την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Εκεί του δόθηκε η ευκαιρία να κάνει πράξη τις ιδιες του και το αποτέλεσμα ήταν μοναδικό. Μεταξύ άλλων, δημιούργησε τα ΚΑΠΗ (Κέντρο Ανοιχτής Προστασίας Ηλικιωμένων) που σήμερα λειτουργούν σε όλους τους Δήμους της χώρας και το Ελεύθερο Ανοικτό Πανεπιστήμιο, που ήταν ο προπομπός του Ανοικτού Πανεπιστημίου, που λειτουργεί σήμερα στην Πάτρα. Οι κάτοικοι του Δήμου Υμηττού, για το σπουδαίο έργο που τους προσέφερε, τον εξέλεξαν, για τρεις συνεχείς θητείες Δήμαρχο (1978-1988). 

Διετέλεσε μέλος του Ελληνικού Κοινοβουλίου για 7 χρόνια (1989-1996). Το 1993 ''αιφνιδίασε τους πάντες'', όταν παραιτήθηκε, από πρόεδρος της Ε.Δ.Α και από βουλευτής του Συνασπισμού της Αριστεράς. Στις εκλογές, που έγιναν την ίδια χρονιά, εκλέχθηκε ξανά βουλευτής, με το κόμμα της ΠολΙτικής Άνοιξης, που βρισκόταν σε διαφορετικό ιδεολογικό χώρο.

Σπούδασε Ιστορία και Αρχαιολογία. Με την ιδιότητα αυτή, κατά την διάρκεια της εκτόπισής του στην Άνδρο και τη Μήλο, μελέτησε την ιστορία των νησιών και έγραψε βιβλία, με αποτέλεσμα να προωθήσει σημαντικά την ιστοριογραφία της Μήλου. Ήταν βαθύς γνώστης της αρχαιοελληνικής και λατινικής Γραμματείας. Έχει συγγράψει πάνω από 30 βιβλία: Λογοτεχνικά (ποίηση), ιστορικά, αρχαιολογικά, πολιτικά, κοινωνικό-ανθρωπολογικά. Μιλούσε έξι γλώσσες, εκτός της ελληνικής, την αγγλική, γαλλική, ισπανική, ιταλική και αιθιοπική γλώσσα.

Η Ελληνική Πολιτεία δεν τον ξέχασε. Πρόσφατα, τα Ελληνικά Ταχυδρομεία κυκλοφόρησαν γραμματόσημο με την εικόνα του, η Ελληνική Ραδιοφωνία και Τηλεόραση προχώρησε στην δημιουργία ντοκιμαντέρ με θέμα την ζωή του και ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Προκοπής Παυλόπουλος, εγκαινίασε το φωτογραφικό και εικαστικό αφιέρωμα του Δήμου Δάφνης-Υμηττού, στους δημάρχους, Χρήστο Μιχαλόπουλο και Ανδρέα Λεντάκη.

Σήμερα, το Ίδρυμα Πολιτισμού "Ανδρέας Λεντάκης", προβάλλει με επιτυχία το έργο του. Δραστηριοποιείται στο χώρο του πολιτισμού και της εκπαίδευσης, κάθε χρόνο διοργανώνει μια σειρά σπουδαίων εκδηλώσεων. Το 2001, σε συνεργασία με τον Σύλλογο Ελλήνων Αιθιοπίας, οργάνωσε, στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων, φωτογραφική και λαογραφική έκθεση, με θέμα ''Η Ελληνική Κοινότητα της Αιθιοπίας, 1930-1960''. 

Πηγή του παραπάνω άρθρου, είναι η ιστοσελίδα του ιδρύματος (http://www.ledakis.gr/).

                                                                      ΜΙΑ ΑΝΑΜΝΗΣΗ

‘’Το μυαλό του ανθρώπου είναι σαν το αλεξίπτωτο, λειτουργεί καλύτερα όταν ανοίγει’’. Θα προσπαθήσω σήμερα, να σας περιγράψω, ένα ενδιαφέρον γεγονός, που εξελίχτηκε στην Αντίς Αμπέμπα, πριν από 65-70 χρόνια και ελπίζω πως δεν θα περιμένει κανείς, να το κάνω με πολλές λεπτομέρειες.

Ήταν μεταξύ 1948-1950, όταν η Δημοτική Αρχή της Αντίς Αμπέμπας, διοργάνωσε μια εκδήλωση στην αίθουσα τελετών της Δημαρχίας. Σε αυτήν κάλεσε το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων στην Αιθιοπία, να συμμετέχει και να παρουσιάσει κάτι το ‘’ενδιαφέρον’’.

Το αρχηγείο του σώματος, ζήτησε από τον αείμνηστο και αγαπημένο μου φίλο, Ανδρέα Λεντάκη, να επιλέξει άτομα, που θα μπορούσαν να συμμετέχουν στην παρουσίαση δυο θεατρικών έργων στην εκδήλωση. Τα έργα που επιλέχτηκαν ήταν οι κωμωδίες ‘’Ο Οδοντίατρος και ο Ασθενής’’ και ‘’Οι Μπατίρηδες’’.

Ο Αντρίκος (όπως τον αποκαλούσα) μου πρότεινε να παίξω στην κωμωδία ‘’Οι Μπατίρηδες’’ και να έχω τον ρόλο του ‘’Απένταρου’’, ενώ τον ρόλο του ‘Άφραγκου’’ τον έδωσε στον Γιάννη Μαμαλίγκα. Στην άλλη κωμωδία, ‘’Ο Οδοντίατρος και ο Ασθενής’’, τον ρόλο του ασθενή έπαιξε ο Κλεάνθης Καραγιάννης.

Το πρόβλημα ήταν πως τα έργα ήταν γραμμένα στα Ελληνικά και έπρεπε να μεταφρασθούν, στα Αιθιοπικά. Οι θεατές ήταν Αιθίοπες και προερχόντουσαν από την ανώτερη και μεσαία τάξη. Μαζί με τον Αντρίκο, καθίσαμε και μεταφράσαμε τα κείμενα. Παρόλο που η μετάφραση ήταν εύκολη, διστάσαμε να την παρουσιάσουμε, διότι η έννοια των λέξεων στα Αιθιοπικά ήταν διαφορετική.

Επειδή δεν είχαμε την ανάλογη εμπειρία, πήρα την ευθύνη, και ζήτησα την βοήθεια ενός συγγενικού μου πρόσωπου, του Κολονέλ Χάιλε Μάριαμ Ντίτσιο, ο όποιος, λόγω της θέσεώς του, μπόρεσε και μας βοήθησε. Η βοήθεια του ήταν ένα μοναδικό δώρο, μας έφερε σε επαφή με έναν Αιθίοπα, που είχε θεατρική πείρα. Του δώσαμε τη μετάφραση των έργων, που είχαμε κάνει και αυτός μας ζήτησε μερικές διευκρινίσεις. Τελικά, την επομένη μέρα τα κείμενα ήταν έτοιμα.

Μετά από μερικές πρόβες, ήμασταν έτοιμοι και την δεδομένη βραδιά, παρουσιάσαμε τα έργα. Ευτυχώς, η ανταπόκριση του κοινού ήταν θετική και μας χειροκρότησαν επανειλημμένα. Όπως με ενημέρωσε Κολονέλ Χάιλε, η εφημερίδα ‘’Αντίς Ζεμέν’’, που κυκλοφορεί και σήμερα, αναφέρθηκε στην παράσταση, με ένα κολακευτικό σχόλιο.

Ευτυχώς, όλα πήγαν καλά. Δυστυχώς, δεν θυμάμαι όλα τα ονόματα των παιδιών, που συμμετείχαν στην παράσταση. Εύχομαι όμως, οι ψυχούλες, όσων ‘’έφυγαν’’ να αναπαύονται και αναμένω την δική μου σειρά, για να τους συναντήσω, αλλά δεν ξέρω πότε.

                                                                                                                                                                            Σταμάτης Μάκρας

_____________________________

Σημ. Αρχηγός του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων ήταν ο Κωνσταντίνος Στουραΐτης (πατέρας του Γιάννη και της Τερίνας). Ίδρυσε το σώμα, ερχόμενος στην Αιθιοπία από την Αίγυπτο, το 1948.