Οι Βασιλείς στην Αιθιοπία

 

Με ένα τετρακινητήριο αεροπλάνο της Ολυμπιακής Αεροπορίας, οι Βασιλείς Παύλος και Φρειδερίκη έφτασαν στην Αντίς Αμπέμπα, για πενθήμερη επίσημη επίσκεψη (1959). Το  ταξίδι συνέπεσε με τις εορταστικές εκδηλώσεις για την 63η επέτειο της νίκης των Αιθιόπων επί των Ιταλών, στη μάχη της Αντουα (1896).

Στο αεροδρόμιο, τους Βασιλείς υποδέχτηκαν, το Αυτοκρατορικό ζεύγος, Χάιλε Σελάσιε και Νενέν, ο διάδοχος του θρόνου, Ασφάου Ουοσέν, ο πρωθυπουργός Ακλίλου Χάμπτε Γυόλντ και τα μέλη της κυβέρνησής του. Από την Ελληνική πλευρά, ο Πρέσβης της Ελλάδος στην Αντίς Αμπέμπα, Θεόδωρος Υψηλάντης, το Δ.Σ της Ελληνικής Κοινότητας της Αντίς Αμπέμπας, οι μαθητές του Ελληνικού Σχολείου και μέλη της Παροικίας.    

Στην βασιλική αποστολή, συμμετείχε και ο Αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Τσάτσος. Τον Βασιλέα συνόδευαν, ο Μέγας Αυλάρχης, Δημήτριος Λεβίδης, με τον γραμματέα του Ι. Μπρούδος, ο Διευθυντής του Στρατιωτικού Γραφείου   Π. Λάππας, με τους υπασπιστές Α. Ροζάκη (Ναυτικού), Γ.Φραδέλο (Στρατού) και Μ. Φραγκίσκο (Αεροπορίας). Ενώ, την Βασίλισσα συνόδευαν, ο αυλάρχης της, Παύλος Λελούδας, η Μαίρη Καρόλου, Μεγάλη Κυρία της Αυλής, η Κυρία επί των Τιμών Ε. Παπαρρηγόπουλου και ο γιατρός Καθηγητής Θωμάς Δοξιάδης.

 

Την πρώτη επίσκεψή τους, την έκαναν στον Καθεδρικό Ναό της Αγίας Τριάδος. Εκεί, ο Πατριάρχης Αιθιοπίας, Αμπούνα Βασίλειος, τους υποδέχτηκε, λέγοντας: Είσθε οι πρώτοι Χριστιανοί Ορθόδοξοι Βασιλείς, που έρχονται στην Αιθιοπία. Η δοξολογία που ακολούθησε, τελέσθηκε στην Αιθιοπική και Ελληνική γλώσσα.

 

Στην δεξίωση που έδωσε ο Αυτοκράτορας στο Παλάτι του, προς τιμήν των Βασιλέων και ενώ τα μέλη της βασιλικής αποστολής προχωρούσαν να μπούνε στην αίθουσα, διαπίστωσαν ότι στο κεφαλόσκαλο του κτιρίου, τους περίμεναν, δεξιά και αριστερά, δύο λιοντάρια, τα όποια κρατούσαν από μία αλυσίδα το καθένα, δύο Αιθίοπες φρουροί. Έντρομοι πέρασαν ανάμεσα από τα δύο θαυμάσια ζώα και μπήκαν στην αίθουσα. Φεύγοντας όμως, ένας υπασπιστής του βασιλιά, αποχαιρετώντας τον Αυτοκράτορα, με μια ‘’βαθειά υπόκλιση’’ και υποχωρώντας, άγγιξε με το σώμα του, το μουσούδι, του ενός λιονταριού. Για μια στιγμή πίστεψαν όλοι, ότι θα γυρίζανε στην Ελλάδα, με ένα υπασπιστή λιγότερο. Τελικά, το μόνο που του έκανε, ήταν να τον μυρίσει

Ανήμερα της επετείου (2 Μαρτίου), ενόπιων του Χάιλε Σελάσιε και του Παύλου, έγινε στρατιωτική παρέλαση, στην Πλατεία Γιεκατίτ 12 (Σιντίστ Κιλό), στην Αντίς Αμπέμπα. Την παρέλαση άνοιξαν οι Παλαίμαχοι Πολεμιστές και την έκλεισε η Αυτοκρατορική Φρουρά, η οποία εντυπωσίασε για μια ακόμη φορά.  

  

Στο διήμερο σαφάρι, στην πεδιάδα του Αουάς, με το τραίνο της γραμμής Αντίς Αμπέμπας-Τζιμπουτί και κατά την διάρκεια του δείπνου, στο αυτοκρατορικό βαγόνι, συνέβη κάτι το απρόοπτο. Η Φρειδερίκη, παρουσία των Αιθιόπων και Ελλήνων επισήμων, έφερε σε δύσκολη θέση τον Χάιλε Σελάσιε. Επέμεινε να της διηγηθεί, με ποιο τρόπο ‘’παράκαμψε τους αντιπάλους του και ανέβηκε στο θρόνο του Μενελίκ’’

Στο Εθνικό Στάδιο της Αντίς Αμπέμπας, έγιναν Γυμναστικές Επιδείξεις και Αγώνες Στίβου. Σε αυτούς, έλαβαν μέρος 1.200 μαθητές και 800 μαθήτριες από όλα τα σχολεία της πόλης, συμπεριλαμβανομένου και του Ελληνικού. Εκεί, περίμενε τούς Βασιλείς, μια έκπληξη. Ένας Αιθίοπας μαθητής, ντυμένος με την παραδοσιακή ενδυμασία, τους καλωσόρισε μιλώντας, άπταιστα ελληνικά. 

 

Αυτό που προκαλεί εντύπωση, είναι ότι στο αρχικό πρόγραμμα, δεν προβλέπονταν συνάντηση των Βασιλέων με τον Ελληνισμό της Αιθιοπίας. Μάλιστα, δεν επισκεφτήκαν τον ούτε ναό του Αγίου Φρουμέντιου και ούτε το Ελληνικό Σχολείο. Τελικά, μετά από επίμονες προσπάθειες του Προέδρου της Ελληνικής Κοινότητας της Αντίς Αμπέμπας, Αθανασίου Μίχου, ‘’δέχτηκαν’’ οι Βασιλείς, να προσκληθούν και τα μέλη της Ελληνικής Παροικίας, στην δεξίωση που έδωσε προς τιμή τους η Ελληνική Πρεσβεία της Ελλάδος.

 

Στο θέατρο Χάιλε Σελάσιε (Όπερα) δόθηκε παράσταση με παραδοσιακούς χορούς, από την Αιθιοπία και την Ελλάδα. Το πρόγραμμα παρακολούθησε ο Αυτοκράτορας , οι Βασιλείς και Αιθίοπες και Έλληνες επίσημοι. Τους Ελληνικούς χορούς χόρεψαν οι μαθητές του Ελληνικού Σχολείου της Αντίς Αμπέμπας.   

 

Τέλος, αυτό που έκανε εντύπωση στα μέλη της βασιλικής αποστολής, ήταν η άριστη οργάνωση που είχε το ταξίδι τους, στην Αιθιοπία και η χλιδή, που υπήρχε στα Ανάκτορα. Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος, στο βιβλίο του ‘’Λογοδοσία μιας Ζωής’’, έγραψε: Στο μεγάλο αποχαιρετιστήριο γεύμα που παρέθεσε ο Αυτοκράτωρ για 100 πρόσωπα, τα πάντα ήταν από χρυσάφι ή αρίστης ποιότητος επίχρυσα σκεύη. Σκεύη ασήκωτα και καλοδουλεμένα. Έτσι ζούσε ο απόλυτος άρχοντας, ο θεός είκοσι εκατομμυρίων ανθρώπων. Και εν τούτοις, αυτός ο μικρόσωμος, δυναμικός άρχοντας, με πολλή σύνεση και σοφία ξόδευε το δημόσιο χρήμα και ο τόπος του, ξεκινώντας από το πλήρες μηδέν, είχε κάνει χάρη σ’ αυτόν, αρκετές προόδους.

 

Πηγή του παραπάνω άρθρου, είναι το αρχείο του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Κωνσταντίνου Τσάτσου (1975-80), το αρχείο της Ελληνικής Ραδιοφωνίας και Τηλεόρασης, η οποία κάλυψε την επίσκεψη, και το βιβλίο του Αθανασίου Μίχου, ‘’Τιθορέα-Αντίς Αμπέμπα’’.