ΝΤΙΝΟΣ ΜΑΓΔΑΛΗΝΟΣ

                                                              Ο ΝΤΙΝΟΣ ΜΑΓΔΑΛΗΝΟΣ

Το 1906 ο Ληξουριώτης Διονύσης Μαγδαληνός εγκαταστάθηκε στην Αντίς Αμπέμπα, όπου ασχολήθηκε με το εμπόριο. Παντρεύτηκε με την συντοπίτισσά του Μαρίκα Μουρελάτου κι απέκτησαν επτά παιδιά: Γιάννη, Μίμη, Μπάμπη, Άρη, Αντώνη, Ντίνο και Βούλα.

Το 1930 γεννήθηκε στην Αντίς Αμπέμπα ο Ντίνος Μαγδαληνός, ο οποίος κληρονόμησε τη μουσική φλέβα της μητέρας του. Το τραγούδι της καλλίφωνης Μαρίκας και οι πενιές του μαντολίνου της, τον έκαναν να αγαπήσει τη μουσική. Ο μικρός Ντίνος άρχισε από νωρίς μαθήματα πιάνου, ενώ παράλληλα η ευκολία που είχε στο σχέδιο, τον βοηθούσε να εκφραστεί. 

Παιδί ακόμη του Δημοτικού ζωγράφισε ανθρώπους που θαύμαζε, όπως τους ήρωες της ελληνικής επανάστασης και τους μουσικοσυνθέτες Μπετόβεν, Βέρντι, Βάγκνερ κλπ. Στα 16-17 του χρόνια πήρε τις πρώτες βάσεις στη ζωγραφική με λάδι από το ζωγράφο Μορέλλο. Με την αναχώρηση του Ιταλού δασκάλου από την Αιθιοπία, συνέχισε τα μαθήματα με τον Έλληνα γλύπτη Κωνστα ντίνο Γεωργακά, ο οποίος τον μύησε στο ασπρόμαυρο σχέδιο, με κάρβουνο.

Μαθητής ακόμη, έφτιαχνε τα σκηνικά των σχολικών παραστάσεων, μερικές από τις οποίες ήταν γραμμένες από τον ίδιο. Μετά την αποφοίτησή του από το ελληνικό σχολείο της Αντίς Αμπέμπας, η κλίση και η αγάπη του στη μουσική τον οδήγησαν στη Ρώμη, όπου σπούδασε πιάνο και μουσική σύνθεση στο Ωδείο «Santa Sicilia». Όπως όμως προαναφέραμε, η μουσική δεν ήταν το μοναδικό του πάθος. Σπούδασε παράλληλα στην Ελεύθερη Σχολή γυμνού, της Ακαδημίας Τεχνών της Ρώμης. Από εκεί και πέρα η ζωγραφική έδωσε νόημα στη ζωήτου.

Ο Ντίνος Μαγδαληνός γεννήθηκε καλλιτέχνης και σύντομα ξεπέρασε κατά πολύ τα όρια της καλλιτεχνικής ενασχόλησης για προσωπική ικανοποίηση.

Στην Αντίς Αμπέμπα, όπου επέστρεψε το 1958, έκανε πέντε ατομικές εκθέσεις, που είχαν μεγάλη επιτυχία. Έλαβε μέρος και σε μία ομαδική, στην Αμερικανική βιβλιοθήκη, όπου απέσπασε δύο πρώτα βραβεία. Τα θέματά του περιστρέφονταν κυρίως σε πορτρέτα ανθρώπων όλων των εθνικοτή- των και των στρωμάτων, ζωγραφισμένα με κάρβουνο, οπότε απέκτησε τη φήμη του άριστου προσωπογράφου, χωρίς να λείπουν από τη συλλογή του κι όμορφα αφρικανικά τοπία. Έργα του υπάρχουν σε πολλά μέρη του κόσμου, κυρίως στις Ηνωμένες Πολι τείες και στον Καναδά.

Στην Αιθιοπία δίδαξε για πέντε χρόνια στην Εθνική Σχολή Μουσικής (Yared), έγραψε δική του μέθοδο για πιάνο κι έκανε μικρές και μεγάλες συνθέσεις για πιάνο. Ήρθε στην Ελλάδα το 1973, όπου εγκαταστάθηκε μαζί με τη σύζυγό του Αμπεμπέτς και τα 3 τους παιδιά, Μαρία Αγγελική, Γεσί και Μουλουγκέτα. Μέχρι το 1990 τα έργα του εκτέθηκαν σε 17 ατομικές και ομαδικές εκθέσεις, έλαβε πολλές διακρίσεις κι απέσπασε κολακευτικά λόγια από το φιλότεχνο κοινό.

Σχετικά με την καλλιτεχνική του δραστηριότητα, ο Ντίνος Μαγδαληνός είχε γράψει: «Ασχολήθηκα τόσο με τις παραδοσιακές όσο και με τις σύγχρονες τάσεις ζωγραφικής. Μάλιστα στον τομέα αυτό, από τον καιρό που ήμουν φοιτητής, επεξεργάστηκα έναν τρόπο δικής μου εμπνεύσεως και κατάφερα να συνδέσω απόλυτα τη ζωγραφική με τη μουσική. Χρησιμοποίησα τις γραμμές και τα σχήματα σαν συνδετικούς κοινούς κρίκους μεταξύ διαφορετικών πραγμάτων, έτσι που το μάτι να γλιστράει από τη μια εικόνα στην άλλη χωρίς κραδασμούς, ακριβώς όπως γίνεται στην μουσική από τον ένα τόνο στην άλλο (διαφορετικές κλίμακες), γι αυτό και την ονομάζω «εναρμονική ζωγραφική». Με αυτόν τον τρόπο έφτιαξα πολλά έργα τόσο με κάρβουνο όσο και με λάδι. Συνήθως όμως ακολουθώ την παραδοσιακή ζωγραφική με δικό μου όμως τρόπο, εκμεταλλευόμενος το κρύο και ζεστό χρώμα με τέτοιο τρόπο, ώστε και ο όγκος να παραμένει δυνατός, αλλά ούτε και να θυσιάζεται το περιβάλλον με το παιχνίδι των φωτοσκιάσεων».

Από μικρή θυμάμαι την εντύπωση που μου έκαναν οι πίνακες του Ντίνου Μαγδαληνού, οι οποίοι «φωτογράφιζαν» την ομορφιά της αιθιοπικής φύσης, με τους καταρράκτες του Μπλε Νείλου, τα τουκούλια, τα βράχια, τα δέντρα, τους βάλτους, τα ποτάμια ή την καθημερινή ζωή των ανθρώπων στην αγορά, το πρόχειρο πλύσιμο, το ξεδίψασμα, την ανάπαυλα κι άλλα πολλά. Είτε πρόκειται για ασπρόμαυρους πίνακες είτε για λάδι, η παραστατικότητα, η λεπτομέρεια, το φως και τα χρώματα των τοπίων, χαρίζουν ζωή στον άψυχο καμβά και σου δίνουν την αίσθηση ότι ζεις τη στιγμή!

Όσον αφορά στους πίνακες με τις Αιθιοπίδες καλλονές, η εκφραστικότητα και η κίνηση σε κάνουν να νοιώθεις ότι έχεις απέναντί σου μια κοπέλα που θα σου μιλήσει, θα ακούσεις το γέλιο της, ή θα γυρίσει για να συνεχίσει το δρόμο της. Οι πίνακες αυτοί σίγουρα αποτελούν μια ωδή προς τη γυναίκα!

Το χέρι του Ντίνου Μαγδαληνού, έχει αποτυπώσει αριστοτεχνικά τις όμορφες γυναίκες Amara, με τα λεπτά, φίνα χαρακτηριστικά, ντυμένες μέσα στα παραδοσιακά λευκά αραχνοΰφαντα φορέματά τους, Επίσης γυναίκες της υπαίθρου που κρατούν τα μωρά τους ή μεταφέρουν στάμνες με νερό, γυμνές ή ημίγυμνες, σκεπασμένες με ένα κομμάτι πανί ή με δέρματα ζώων και στολισμένες με πολλά χρωματιστά κοσμήματα από χάνδρες. Ο καλλωπισμός είναι κομμάτι της γυναικείας αυταρέσκειας και του πολιτισμού τους. Χαρακτηριστικό αποτύπωμα της εξωτικής ομορφιάς των Αιθιοπίδων είναι το έντονο βλέμμα.

Την τέχνη της ζωγραφικής δίδαξε επί 22 χρόνια στον Πειραϊκό Σύνδεσμο, σε 140 συνολικά άτομα που δεν είχαν ασχοληθεί ποτέ πριν με την τέχνη αυτή. Η ηλικία των μαθητών του ήταν από 6 έως 75 ετών. Όπως υποστηρίζε ο Ντίνος Μαγδαληνός «όλοι οι άνθρωποι, ασχέτως ηλικίας, μπορούν να ζωγραφίσουν, αλλά δεν τολμούν. Αυτό που χρειάζονται είναι λίγη καθοδήγηση και να αφήσουν τον εαυτό τους ελεύθερο να εκφραστεί». Και όντως το αποτέλεσμα, σε μια έκθεση που επισκέφτηκα, ήταν πολύ εντυπωσιακό. Αίσθηση ομορφιάς και ηρεμίας εξέπεμπαν οι πίνακες – προσωπογραφίες, τοπία, νεκρές φύσεις, πουλιά και ζώα των μαθητών του Ντίνου Μαγδαληνού, που κατάφεραν να εκφράσουν τα συναισθήματά τους με αισθητική, κίνηση και αρμονία στα χρώματα.

Η κόρη του Μαρία Αγγελική είχε μια πολύ ωραία σκέψη. Οι πολυάριθμοι και πανέμορφοι πίνακες, που φέρουν την υπογραφή του Ντίνου Μαγδαληνού, που προς το παρόν τον περιβάλλουν και τον συντροφεύουν στο σπίτι του, σαν γνήσια παιδιά του, να τοποθετηθούν σ' ένα μικρό, προσωπικό μουσείο. Εκεί θα μπορεί ο κόσμος να δει, να εκτιμήσει και να θαυμάσει το ταλέντο του ζωγράφου, αλλά παράλληλα να πάρει μια αίσθηση από την ομορφιά της Αιθιοπίας και των ανθρώπων της.

Εύχομαι από καρδιάς η σκέψη αυτή να γίνει πραγματικότητα!

Αλεξάνδρα Ζέκου-Γρυπάρη