ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΙΘΙΟΠΙΑ (1905-1955)
Η ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗΣ ΑΞΩΜΗΣ
Η Ιερά Μητρόπολης Αξώμης, ιδρύθηκε το 1908 από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Φώτιο Α' (1900-25). Στην πνευματική δικαιοδοσία της, περιλαμβάνει την Αιθιοπία, την Ερυθραία, το Τζιμπουτί και την Σομαλίας, με έδρα την Αντίς Αμπέμπα.
Πρώτος Μητροπολίτης Αξώμης ήταν ο Χριστοφόρος (κατά κόσμον Χαράλαμπος Δανιηλίδης). Υπηρέτησε στη Μητρόπολη την περίοδο 1908-14. Τότε, στην δικαιοδοσία της Μητρόπολης Αξώμης ανήκαν οι ιεροί ναοί του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στο Κέρεν (1896), του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στην Ασμάρα (1907) και του Κωνσταντίνου και Ελένης στο Τζιμπουτί (1910). Γεννήθηκε στη Μάδυτο της Αν. Θράκης και αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού Ιεροσολύμων.
Ο Μητροπολίτης Χριστοφόρος, ερχόμενος στην Αντίς Αμπέμπα, αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες. Κατ' αρχήν, δεν του δόθηκε η άδεια εισόδου στη χώρα. Με μεσολάβηση των Γαλλικών Διπλωματικών Αρχών και του Προξένου της Αγγλίας στο Χάραρ, Ιωάννη Γερολυμάτου, του επετράπη η είσοδος (1910). Δεν έγινε δεκτός ποτέ, από το επίσημο κράτος. Και το σημαντικότερο, δεν λειτουργούσαν ελληνορθόδοξοι ναοί στη χώρα. Οι πιστοί προσεύχονταν σε πρόχειρους οικισμούς.
Στις επαφές που είχε με το ελληνικό στοιχείο, προσπάθησε να τους πείσει να προχωρήσουν στην κατασκευή μεγαλοπρεπών ναών. Τελικά, μόλις το 1926 λειτούργησε ο ιερός ναός του Αγίου Φρουμεντίου στην Αντίς Αμπέμπα και το 1930 ο ιερός ναός της Αγίας Τριάδος στην Ντίρε Ντάουα.
Αποχώρησε το 1914 όταν εξελέγη Μητροπολίτης Λεοντοπόλεως (Ισμαηλία Αιγύπτου). Με την αποχώρηση του, η Μητρόπολη Αξώμης παρέμενε ''ακέφαλη'' για 13 χρόνια (1914-27). Χρέη αναπληρωτή Μητροπολίτη, για ένα διάστημα (1923-29) εκτελούσε ο Πρωτοσύγκελος του ιερού ναού του Αγίου Φρουμεντίου, Αρσένιος Κακογιάννης.
Ο Μητροπολίτης Χριστοφόρος ήταν ένας σπουδαίος Ιεράρχης. Με την εκλογή του ως Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής, με το όνομα Χριστοφόρος Β' (1939-1966), άρχισε η ορθόδοξη ιεραποστολική δράση στην Αφρικανική ήπειρο. Ιδρύθηκαν οι Μητροπόλεις Ειρηνουπόλεως (Τανζανία), Κεντρώας Αφρικής (Κογκό) και Άκκρας (σημερινής Γκάνας).
Ό επόμενος Μητροπολίτης Αξώμης ήταν ο Νικόλαος (κατά κόσμον Νικόλαος Abdallah). Γεννήθηκε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης και αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Ήταν ο πρώτος Άραβας Επίσκοπος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, ο οποίος εξελέγη Μητροπολίτης. Έχει Ελληνική παιδεία και ήταν λάτρης της Ελλάδος.
Κατά την διάρκεια της θητείας του (1927-67) έχει άριστες σχέσεις με το επίσημο Αιθιοπικό κράτος. Η εγκατάστασή του, ως Μητροπολίτη Αξώμης, έγινε κατά τον εορτασμό της μνήμης του Αγίου Φρουμεντίου (1928). Στην τελετή παρέστη η Αυτοκράτειρα Ζαουντίτου και ο Αντιβασιλέας Ρας Ταφαρί , ο μετέπειτα Αυτοκράτορας Χάϊλε Σελάσιε, ο οποίος του είχε μεγάλη εκτίμηση. Ήταν χαρακτηριστική η φράση που χρησιμοποιούσε, όταν ήθελε να εκφράσει την ικανοποίηση του για τις προτάσεις του Μητροπολίτη: ''Μόνον ο Αξώμης ηδύνατο να σκεφθή τούτο”.
Μια από τις προτάσεις του ήταν, Αιθίοπες μαθητές να αποκτήσουν την Ελληνική Παιδεία, ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε Θεολογικές Σχολές στην Ελλάδα και κατά την επιστροφή τους, να τοποθετηθούν Επίσκοποι της Αιθιοπικής Εκκλησίας. Για το σκοπό αυτό, η Μητρόπολη έδωσε μεγάλο αριθμό υποτροφιών.
Σύμφωνα με τα αρχεία της Μητρόπολης Αξώμης, ο Μητροπολίτης Νικόλαος έχει καθαριστικό ρόλο στην αποχώρηση της Αιθιοπικής Εκκλησίας από το Κοπτικό Πατριαρχείο Αλεξάνδρειας και στην αναγνώριση της ως Αυτοκέφαλης(1958). Ο πρώτος Αιθίοπας Αρχιεπίσκοπος (Πατριάρχης) ήταν ο Αμπούνα Βασίλειος (1951), μέχρι τότε, ο επικεφαλής της Αιθιοπικής Εκκλησίας ήταν Αιγύπτιος Κόπτης.
Ο Μητρόπολης Νικόλαος προσπάθησε να εκλεγεί Πατριάρχης Αλεξανδρείας, αλλά, σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή, τον πρόδωσε η καρδιά του. Κοιμήθηκε στο Κάϊρο, κατά τη διάρκεια της εκλογικής διαδικασίας (1967). Την κηδεία του, που έγινε στην Αντίς Αμπέμπα, παρακολούθησε, συντετριμμένος και ο Χάϊλε Σελάσιε, ο οποίος κατά τον επικήδειο λόγο που εκφώνησε, είπε μεταξύ των άλλων και τα εξής:''Σήμερα εσύ καλέ μου φίλε, αύριο εγώ''.
Όμως ένας άλλος Επίσκοπος, με το όνομα Νικόλαος, ο οποίος και αυτός υπηρέτησε στην Μητρόπολη Αξώμης(1954-59) εξελέγη Πατριάρχης Αλεξανδρείας, με το όνομα Νικόλαος ΣΤ΄(1968-1986). Ήταν ο κατά κόσμον Γεώργιος Βαρελόπουλος, εφημέριος των ναών του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στην Ασμάρα και του Αγίου Φρουμεντίου στην Αντίς Αμπέμπα, ο οποίος δίδαξε στο Ελληνικό Σχολείο.
Οι επόμενοι Ιεράρχες της Μητρόπολης Αξώμης, ήταν οι παρακάτω:
- Ο Μητροπολίτης Μεθόδιος (1968-79), κατά κόσμον Ιωάννης Φούγιας. Διετέλεσε Αρχιεπίσκοπος Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας (1979-1989).
- Ο Μητροπολίτης Πέτρος (1979-2018), κατά κόσμον Γεώργιος Γιακουμέλος. Διετέλεσε Έξαρχος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, στην Αθήνα (2004-10).Του εiχε απονεμηθεί ο τίτλος του Γέροντος.
- Μητροπολίτης Δανιήλ ((2018-2024), κατά κόσμον Δημήτριος Μπιάζης. Πράσφατα ενθρονίσθηκε ως Μητροπολίτης Άκκρας.
- Σήμερα Μητροπολίτης Αξώμης, είναι ο Μητροπολίτης Πέτρος Β', κατά κόσμον Παναγιώτης Παργινός.
ΤΟ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΙΚΟ ΜΕΓΑΡΟ, το χρηματοδότησε η Ελληνική Κοινότητα της Αντίς Αμπέμπα και κατασκευάσθηκε το 1960, σε οικόπεδο είχε που είχε παραχωρήσει το 1948, ο Αυτοκράτορας της Αιθιοπίας Χάϊλε Σελάσιε.
Ολοκληρώνοντας, αξίζει να αναφερθούν τα παρακάτω:
- Κατά της διάρκειας της μακροχρόνιας λειτουργίας του Ιερού Ναού του Αγίου Φρουμεντίου, υπηρέτησαν σε αυτόν, εκτός των άλλων και οι παρακάτω Αρχιμανδρίτες:
1. Αρσένιος Κακογιάννης (1923-29)
2. Ηρωδίων Πρατσινάκης (1939-1948) καί (1960-69)
3. Δωρόθεος Γιανναρόπουλος (1949-1954)
4. Νικόλαος Βαρελόπουλος (1955-58)
5. Μεθόδιος Φούγιας (1958-1960)
6. Χρυσόστομος Μπαρμπέρης (1988-2023)
- Πρόσφατα έφυγε απο τη ζωή, ο εφημέριος του Ναού, ο Πρωτοσύγκελος της Ιεράς Μητρόπολης Αξώμης, Πανοσιολογιότατος Αρχιμανδρίτης, Χρυσόστομος Μπαρμπέρης, οποίος είχε γεννήθει στην Αντίς Αμπέμπα και πρόσφερε τις υπηρεσίες του στο Ιερό Ναό του Αγίου Φρουμεντίου, συνολικά 35 χρόνια.
- Ένας ψάλτης του Ιερού Ναού που άφησε μεγάλη ιστορία, ήταν ο καλλίφωνος αναγνώστης της Ιεράς Μητρόπολης Αξώμης, Άρχων Πρωτοψάλτης Αναστάσιος Τσιλίδης.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Ο Μητροπολίτης Νικόλαος.
Σταύρος Ε. Βινιεράτος
ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ (1942)
Όταν οι Γερμανοί εισέβαλαν στην Ελλάδα, το 1941, βομβάρδισαν τα νησιά του Αιγαίου. Aποβιβάστηκαν σε αυτά και τα κατέλαβαν. Μεταξύ αυτών, ήταν η Χίος (4 Μαΐου) και η Σάμος (8 Μαΐου).
Κατά τη διάρκεια των αεροπορικών βομβαρδισμών, οι κάτοικοι εγκατέλειψαν τις εστίες τους και ανέβηκαν στα βουνά, για να σωθούν. Οι επιτάξεις των αγαθών, από τα στρατεύματα κατοχής, τους στέρησαν τα αναγκαία, για μεγάλο χρονικό διάστημα.
Τότε, πολλές οικογένειες αποφάσισαν να πάρουν το δρόμο προς την ελευθερία. Το μεγάλο τους πρόβλημα, ήταν να μην αντιληφθούν οι Γερμανοί την απόδρασή τους και να τους δεχτούν οι Τούρκοι, στην απέναντι όχθη. Υπήρχε η φήμη, πως μερικούς οι Τούρκοι τούς γυρίσανε πίσω.
Αψηφώντας τα πάντα, επιβίβαζαν τις οικογένειές στους σε μία βάρκα και αναχωρούσαν. Οι κάτοικοι της Χίου είχαν προορισμό το Τσεσμέ, ενώ οι Σαμιώτες το Κουσάντασι. Φθάνοντας εκεί, συναντούσαν ιερείς, που γύριζαν τα παράλια και μάζευαν τούς πρόσφυγες. Το Ελληνικό Προξενείο τους μετέφερε στο άσυλο των προσφύγων.
Τόπος συγκέντρωσης για όλους, ήταν οι χώρες της Μέσης Ανατολής (τότε ήταν υπό Βρετανική Διοίκηση). Οι πρόσφυγες μεταφέρθηκαν στην Σμύρνη και από εκεί, με το τραίνο, στο Χαλέπι της Συρίας. Ο τελικός προορισμός ήταν το προσφυγικό στρατόπεδο που βρισκόταν στις Πηγές τού Μωυσέως, κοντά στο όρος Σινά.
Στο στρατόπεδο υπήρχαν πάνω απο τρείς χιλιάδες άνθρωποι,. Είχαν έρθει και κάτοικοι από τα άλλα νησιά του Αιγαίου (Ικαρία, Λήμνο και Λέσβο) . Κάθε οικογένεια έμενε σε ένα μεγάλο αντίσκηνο. Υπήρχαν οργανωμένα σχολεία. Τους πρόσφυγες ενοχλούσε ο δυνατός ήλιος και υπέφεραν από την αφόρητη ζέστη. Παρέμειναν εκεί, μέχρι οι Βρετανοί να μπορέσουν να βρούν χώρα να τους δεχτεί.
Εντω μεταξύ, η Αιθιοπία είχε απελευθερωθεί και είχε επιστρέψει ο Χάιλε Σελάσιε (1941). Ο Αυτοκράτορας αποδέχθηκε την πρόταση των Βρετανών, για τη φιλοξενία των Ελλήνων προσφύγων. Ο ίδιος, μάλιστα, τους επισκέφθηκε κατά την παραμονή τους στην συνοικία ’’ Κάζα Ποπολάρε ’’.
Στο προσφυγικό στρατόπεδο, οι Βρετανοί ανακοίνωσαν, σε όσους ενδιαφέρονταν, οτι θα μεταφερθούν στην Αιθιοπία, με αποστολές. Το Ελληνικό πλοίο ΙΩΝΙΑ, με τον καπετάν Παχούλη από την Κάρπαθο, τους περίμενε στο λιμάνι του Σουέζ, για να τους μεταφέρει στο Τζιμπουτί.
Η πρώτη αποστολή είχε προορισμό την Αντίς Αμπέμπα (1942). Στεγάστηκαν στην συνοικία ’’ Κάζα Ποπολάρε ’’ όπου, επι Ιταλικής κατοχής, βρίσκονταν οι κατοικίες των Ιταλών αξιωματικών. Η δεύτερη έγινε το 1943, με προορισμό τη Ντίρε Ντάουα. Στεγαστήκαν και αυτοί στις κατοικίες των Ιταλών. Μετά την άφιξη τους, η περιοχή ονομάστηκε ‘’ Γκρίκ Κάμπ ‘’, όνομα που παραμένει μέχρι σήμερα.
Όταν απελευθερώθηκε η πατρίδα μας, πολλές οικογένειες εγκατέλειψαν την Αιθιοπία και επέστρεψαν στο νησί τους (1945). Οι οικογένειες που παρέμειναν, δραστηριοποιηθήκαν στη νέα τους πατρίδα.
Το παραπάνω άρθρο είναι αφιερωμένο στα παιδιά, που ήρθαν στην Αιθιοπία, το 1942-43. Σήμερα, μετά από 70 χρόνια, μας προσφέρουν τις παιδικές τους αναμνήσεις. Πρόκειται για το οδοιπορικό που ακολούθησαν, όταν εγκατέλειψαν το νησί που γεννήθηκαν και διά μέσου έξη κρατών (Τουρκία, Συρία, Λίβανος, Ισραήλ, Αίγυπτος και Τζιμπουτί), μπόρεσαν να φθάσουν στη γη της επαγγελίας, την Αιθιοπία.
Πηγή του παραπάνω άρθρου είναι οι πληροφορίες που μας έδωσαν η Ιουλία Μανουκάκη και η Ελένη Μανούσου από την Αντίς Αμπέμπα, ο Γιάννης Μακρυάς από τη Ντίρε Ντάουα, και η Βιργινία Μάρκου από το Τζιμπουτί.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ:Ο Χάιλε Σελάσιε επισκέπτεται τους Έλληνες πρόσφυγες, στην συνοικία ’’Κάζα Ποπολάρε’’ της Αντίς Αμπέμπα.
Σταύρος Ε. Βινιεράτος
Ο ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ ΣΤΗΝ ΑΙΘΙΟΠΙΑ (1951)
Μέχρι την καθιέρωση της Α’ Εθνικής Κατηγορίας Ποδόσφαιρου (1959-1960), το πρωτάθλημα, γινόταν μεταξύ των πρωταθλητριών ομάδων πόλεων. Έτσι την ποδοσφαιρική περίοδο 1950-51, πρωταθλητής Αθηνών, ήταν ο Πανιώνιος Νέας Σμύρνης.
Ο Πανιώνιος, ήταν η ποιο φημισμένη Ελληνική ομάδα στους Έλληνες του εξωτερικού. Στις τάξεις του, έπαιζαν δυο ποδοσφαιριστές που έγραψαν ιστορία στο Ελληνικό ποδόσφαιρο. Ήταν ο Νίκος Πεντζαρόπουλος, ο πρώτος Έλληνας παίκτης που έπαιξε σε ευρωπαϊκή ομάδα (Ίντερ Μιλάνου) και ο Κώστας Νεστορίδης, ο μετέπειτα ηγέτης της ΑΕΚ Αθηνών.
Εντωμεταξύ, στην Αιθιοπία, επικρατεί πανηγυρική ατμόσφαιρα. Η χώρα, γιορτάζει την 10η επέτειο (1941-1951) από την απελευθέρωση της, από τα Ιταλικά στρατεύματα κατοχής. Η άφιξη του Πανιωνίου, ήταν η Ελληνική συμμετοχή, στις εορταστικές εκδηλώσεις. Ήταν μια πρωτοβουλία, του προέδρου του Ολυμπιακού Αντίς Αμπέμπας Γιώργου Μυριαλλή.
Η υποδοχή της Ελληνικής αποστολής είχε επίσημο χαρακτήρα, την υποδέχθηκαν οι επικεφαλής της Ελληνικής Πρεσβείας στην Αντίς Αμπέμπα, ο Επιτετραμμένος Αριστομένης Μηλιαρέσης και ο Πρόξενος Δημήτρης Φραγκίδης. Ανήμερα της επετείου (5 Μαΐου), η αποστολή, συνοδευόμενη από τους παραπάνω, κατέθεσε στεφάνι στο μνημείο Ηρώων της Ελευθερίας. Το δάφνινο στεφάνι, τιμής ένεκεν, το έφεραν μαζί τους, από την Ελλάδα.
Η άφιξη του Πανιωνίου έδωσε πολλή χαρά στον Ελληνισμό. Ήταν η πρώτη Ελληνική ομάδα, που έρχόντα στη Αιθιοπία. Είχαν έρθει να την δουν ομογενείς, από όλες τις Ελληνικές Παροικίες. Στο Ελληνικό σχολείο, οι μαθητές τραγουδούσαν τραγούδια, με τα ονόματα των ποδοσφαιριστών.
Στην αποστολή συμμετείχαν: ο πρόεδρος του Πανιωνίου, Δημήτριος Καραμπάτης, ο αρχηγός του τμήματος, Ιωάννης Βαρυκόπουλος, ο γιατρός Δασκαλάκης, ο προπονητής, Κώστας Νεγρεπόντης, οι ποδοσφαιριστές του Πανιωνίου Νίκος Πεντζαρόπουλος, Νόντας Κασάπογλου, Βασίλης Στάικος, Αδάμ Τσουχνικάς, Γιάννης Κερδεμελίδης, Γιάννης Σκορδίλης, Κώστας Νεστορίδης, Κώστας Σωτηριάδης, Φώτης Τσολιάς, Πονηράκης και τα αδέλφια Ιάκωβος και Νίκος Ζαρκάδης, οι ποδοσφαιριστές του Εθνικού Πειραιώς Στάθης Μανταλόζης, Γιάννης Ιωάννου, Συμεωνίδης και ο ποδοσφαιριστής του Έσπερου, Μάντικας.
Ο Πανιώνιος έδωσε 4 αγώνες, στο στάδιο ‘’Χάιλε Σελάσιε’’ της Αντίς Αμπέμπας. Ο πρώτος, με την Μεικτή Ευρωπαϊκών Ομάδων, στην οποία συμμετείχαν οι ποδοσφαιριστές του Ολυμπιακού Δαφνομήλης Κουτσουφλάκης, Σταύρος Σιδερίδης, Νίκος Κιούσης, Αγγελής Καρακατσάνης και Κυπιώτης, οι ποδοσφαιριστές της Αραράτ Αράμ Σαραφιάν, Μπέρτζ Γκαραμπετιάν, Αβακιάν και Μαρκάρ και οι ποδοσφαιριστές τηςΓιουβέντους Τζοβάνι, Τόνυ και Αντρέ Μπορί.
Στη συνέχεια, έπαιξε με την ομάδα των Ενόπλων Δυνάμεων και με την Μεικτή Αιθιοπικών Ομάδων. Παίζοντας σπουδαίο ποδόσφαιρο, κέρδισε με μεγάλη άνεση, τις παραπάνω ομάδες. Εντυπωσίασε με την απόδοση του, ο 16χρονος τερματοφύλακας της Μεικτής Ευρωπαϊκών Ομάδων, Δαφνομήλης Κουτσουφλάκης.
Εκεί που δυσκολεύθηκε ήταν με την ομάδα της Εθνικής Αιθιοπίας. Προηγήθηκε με 2 τέρματα, του Νίκου Ζαρκάδη και λίγο πριν λήξη του αγώνα, η Αιθιοπία με τον Κεμπέντε, μείωσε το σκορ σε 2-1. Μετά την λήξη του αγώνα, ο Αυτοκράτορας της Αιθιοπίας, Χάιλε Σελάσιε, απένειμε το κύπελλο στον αρχηγό της νικήτριας ομάδας, Βασίλη Στάικο.
Αρχηγός της Εθνικής Αιθιοπίας ήταν ένας θρύλος του αιθιοπικού ποδοσφαίρου, ο Ιτνεγκάτσεου Τεσσέμα. Ήταν προπονητής της, όταν η Αιθιοπία κέρδισε για πρώτη και μοναδική φορά, το Africa Cup (1962). Αργότερα διατέλεσε και Υπουργός Αθλητισμού.
Η επίσκεψη του Πανιωνίου στην Αιθιοπία, ολοκληρώθηκε, με την δεξίωση που έδωσε ο Ολυμπιακός Αντίς Αμπέμπας, στην αίθουσα τελετών της Ελληνικής Κοινότητας, στο Παλαιό Σχολείο. Σε αυτήν, παρευρέθηκαν μέλη της Αιθιοπικής Κυβέρνησης, εκπρόσωποι των Αιθιοπικών Αθλητικών Οργανώσεων και σύσσωμος ο Ελληνισμός της πόλης. Μετά την λήξη των προσφωνήσεων, οι ποδοσφαιριστές του Πανιωνίου σηκώθηκαν και πούλησαν λαχνούς, για την κλήρωση των δώρων, που έφεραν μαζί τους από την πατρίδα. Το αποτέλεσμα ήταν να συγκεντρωθεί ένα μεγάλο ποσό, για τους σκοπούς του Ολυμπιακού.
Ο Πανιώνιος επέστρεψε ξανά στην Αιθιοπία, το 1954. Αυτή την φορά εκτός από την Αντίς Αμπέμπα, επισκέφθηκε την Ασμάρα και την Ντίρε Ντάουα.
Πηγή του παραπάνω άρθρου είναι οι πληροφορίες που μας έδωσε ο συγγραφέας του βιβλίου ‘’ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ 125 χρόνια προσφοράς’’, Θοδωρής Μπελίτσος, ο Νικόλαος Χ. Βοζίκης, ο Άκης Μιχαηλίδης, ο Παναγιώτης Στεφανίδης και ο Τζίμης Καλογερόπουλος.
Ο ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ ΣΤΗΝ ΑΙΘΙΟΠΙΑ (1954)
Ο Πανιώνιος επέστρεψε στην Αιθιοπία, το Πάσχα του 1954. Η άφιξή του είχε τον ίδιο σκοπό, την συμμέτοχη του, στις εορταστικές εκδηλώσεις, για την 13η επέτειο (1941- 54) από την απελευθέρωση της χώρας, από τους Ιταλούς. Αυτή την φορά, τα μέλη της αποστολής, δεν περιορίστηκαν, μόνο σε αθλητικές εκδηλώσεις, ήρθαν να γνωρίσουν την χώρα και να επισκεφτούν τις Ελληνικές Παροικίες.
Στην αποστολή συμμετείχαν: ο πρόεδρος του Πανιωνίου, Δημήτριος Καραμπάτης, ο αρχηγός του τμήματος, Ιωάννης Βαρυκόπουλος, ο προπονητής, Γιάννης Σκορδίλης, οι ποδοσφαιριστές του Πανιωνίου Νίκος Πεντζαρόπουλος, Κώστας Νεστορίδης, Θανάσης Σαραβάκος, Γιώργος Παπουλίδης, Βασίλης Στάικος, Αδάμ Τσουχνικάς, Φώτης Τσολιάς, Νίκος Ζαρκάδης, Αδάμ Χρονόπουλος, Παναγιώτης Ασημακόπουλος, Αναστάσιος Μυλωνάκης, Κώστας Κωνσταντινίδης, Πονηράκης, Βασιλείου, Αμαραντίδης, Σαπουτσόπουλος, ο ποδοσφαιριστής του Απόλλωνα Αθηνών Γιώργος Καμάρας και ο ποδοσφαιριστής του Πανελευσινιακού, Καλιτζάκης.
Με ειδική πτήση της Ethiopian Airlines από την Αθήνα, άρχισε το δεύτερο ταξίδι του Πανιώνιου, στην Αφρική. Επισκέφτηκε την Αίγυπτο, το Σουδάν και κατέληξε στην πρωτεύουσα της Ερυθραίας, Ασμάρα. Παράμεινε μια εβδομάδα και αγωνίσθηκε με την αντιπροσωπευτική της ομάδα της χώρας. (Η Ερυθραία ήταν τότε, ομόσπονδο κράτος με την Αιθιοπία).
Τον αγώνα παρακολούθησε, η ηγεσία της Ερυθραίας, ο Κυβερνήτης Φιταοράρι Ασφαχά, ο Πρωθυπουργός Τέντλα Μπαηρού και σύσσωμη η Ελληνική Παροικία. Οι μαθητές του Ελληνικού Σχολείου της Ασμάρας εντυπωσίασαν με τις ενθουσιώδεις εκδηλώσεις των. Εισερχόμενη η ομάδα του Πανιώνιου στον αγωνιστικό χώρο, προσέφερε στους θεατές αναμνηστικά δώρα (Τσολιαδάκια και Βλαχοπούλες), τα όποια έγιναν ανάρπαστα. Μετά την λήξη του αγώνα και με το δυσμενές αποτέλεσμα για τους Ερυθραίους, τα περισσότερα από αυτά, βρέθηκαν κατεστραμμένα.
Οι φίλαθλοι της Ερυθραίας είχαν πιστέψει στην νίκη της ομάδας τους, βασιζόμενοι στο ότι το μεγάλο υψόμετρο που βρίσκεται η Ασμάρα (2.325 μ), θα επηρέαζε την απόδοση των αντιπάλων τους. Η νίκη του Πανιώνιου, αποτέλεσε μεγάλη έκπληξη. Προηγήθηκε η Ερυθραία, με τον Φέρεκ και με 2 τέρματα του Νεστορίδη και ένα του Κωνσταντινίδη, το σκορ διαμορφώθηκε σε 3-1, υπέρ του Πανιώνιου. Μετά τη λήξη του αγώνα, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας της Ασμάρας, Ευάγγελος Οικονόμου, απέμεινε στην Ελληνική Ομάδα, αναμνηστική πλακέτα.
Η άφιξη της αποστολής του Πανιωνίου στην Αντίς Αμπέμπα, συνέπεσε με την Μεγάλη Εβδομάδα, κατά την διάρκεια της οποίας πραγματοποίησαν τριήμερη εκδρομή στην λίμνη Μπισόφτου. Επέστρεψαν την Μεγάλη Παρασκευή και παρακολούθησαν τον Επιτάφιο. Εντυπωσιαστήκαν, από τη φιλαρμονική της Αυτοκρατορικής Φρουράς, που προηγείτο της πομπής.
Κατά τη διάρκεια της παραμονής του Πανιωνίου στην πρωτεύουσα, έπαιξε και κέρδισε τις ομάδες: Την Μεικτή Ευρωπαϊκών Ομάδων, με 4-3, (από πλευράς του Ολυμπιακού, συμμετείχε μόνο ο τερματοφύλακας, Δαφνομήλης Κουτσουφλάκης), στη συνέχεια την Μεικτή Αιθιοπικών Ομάδων, με 1-0 και τέλος, την ομάδα των Ενόπλων Δυνάμεων, με 2-1.
Παίζοντας με την Εθνική Αιθιοπίας, γνώρισε την πρώτη και μοναδική ήττα, σε Αιθιοπικό έδαφος. Η Εθνική προηγήθηκε με 1-0 και έφτασε στο σημείο, να προηγείται η Εθνική Αιθιοπίας με 4-2 (2 τέρματα του Μπριχάνε και 2 του Κεμπέντε). Τελικά, το σκορ διαμορφώθηκε σε 4-3, υπέρ της Αιθιοπίας. Τα τέρματα του Πανιωνίου, επέτυχαν οι Τσολιάς, Καμάρας και Σαπουτσόπουλος. Μετά την λήξη του αγώνα, ο Αυτοκράτορας της Αιθιοπίας, Χάιλε Σελάσιε, απένειμε το κύπελλο στον αρχηγό της Αιθιοπικής ομάδας, Κεμπέντε.
Η αποστολή του Πανιωνίου συνέχισε την περιοδεία της, με τετραήμερη εκδρομή, στην περιοχή της Ντίρε Ντάουας. Η Λιτορίνα ήταν το μεταφορικό μέσο που χρησιμοποίησαν και τους έδωσε την ευκαιρία, να θαυμάσουν την Αιθιοπική φύση. Κατά την διάρκεια της διαδρομής, συνάντησαν απέραντες καλλιεργήσιμες εκτάσεις, αγέλες άγριων ζώων, ποτάμια, λίμνες, το ηφαίστειο Φαντάλε και χωρίς να το καταλάβουν έφτασαν στο Αουάς. Εκεί, τους περίμενε μια έκπληξη, τους υποδέχτηκαν, οι Έλληνες υπεύθυνοι του εστιατόριου του σταθμού, ο Γιάννης και η Κική Ασημακοπούλου. Τελικά, μετά από ένα θαυμάσιο ταξίδι 10 ωρών, έφτασαν στην Ντίρε Ντάουα.
Τον τελευταίο του αγώνα στην Αιθιοπία, ο Πανιώνιος τον έδωσε με την μεικτή της πόλης της Ντίρε Ντάουας, την οποία κέρδισε με 4-1. Τα τέρματα, επέτυχαν, δυο ο Νεστορίδης, από ένα ο Κωνσταντινίδης και ο Ζαρκάδης, το τέρμα της Αιθιοπικής ομάδας, επέτυχε ο Αφαόρι. Με την μεικτή ομάδα, έπαιξε και ο Ελληνοαρμένιος τερματοφύλακας, Ζώρζ Νευσεχίρ, ο οποίος εντυπωσίασε με την απόδοση του.
Τέλος, μια μικρή έκπληξη περίμενε τους Έλληνες της Ντίρε Ντάουας, κατά την επίσκεψη της ομάδας του Πανιώνιου, στις αθλητικές εγκαταστάσεις του Ελληνικού Αθλητικού Συλλόγου (Ε.Α.Σ). Έπαιξε με την τοπική Ελληνική ομάδα, όχι ποδόσφαιρο, αλλά Βόλεϊ. Μετά την λήξη του αγώνα, δόθηκε δεξίωση, στο κοινοτικό ξενοδοχείο Continental, (δωρεά Στυλιανού Μπολλολάκου), στην οποία παρευρέθηκε σύσσωμος ο Ελληνισμός της πόλης.
Πηγή του παραπάνω άρθρου, είναι τα άρθρα που έγραψε, ο πρόεδρος του Πανιωνίου, Δημήτριος Καραμπάτης και δημοσιεύθηκαν, στην εφημερίδα ΈΘΝΟΣ. Μας τα παρεχώρησε, ο συγγραφέας του βιβλίου ‘’ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ 125 χρόνια προσφοράς’’, Θοδωρής Μπελίτσος.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: Ο Αυτοκράτορας της Αιθιοπίας, Χάιλε Σελάσιε, με τον αρχηγό του Πανιωνίου, Βασίλη Στάικο.
Σταύρος Ε. Βινιεράτος
Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ (1955)
Ο Ιωάννης Θωμόπουλος, διετέλεσε γυμνασιάρχης και καθηγητής του Ελληνικού Σχολείου της Αντίς Αμπέμπας (1952-56) και σε άρθρο του, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Νέα Εστία» το 1955, αναφέρει για την πνευματική ζωή των Ελλήνων της Αντίς Αμπέμπα:
Γιὰ τοὺς ἀγαπητοὺς ἀναγνῶστες τῆς «Νέας Εστίας» θὰ προσπαθήσω, στὰ μέτρα ποὺ ἐπιτρέπουν οἱ φιλόξενες σελίδες της, νὰ δώσω ἕνα σύντομο σκίτσο τῆς πνευματικῆς ζωῆς τῶν Ελλήνων τῆς Αιθιοπίας. Η Ελληνική Παροικία τῆς ̓Αδδὶς ̓Αμπέμπας εἶναι καινούργια. Εύκολα διαπιστώνεις πὼς ἔχει τὰ προτερήματα καὶ τὰ ἐλαττώματα τοῦ παιδιοῦ, τοῦ νεαροῦ ὀργανισμοῦ. Βρίσκεται στὸ σχηματσμό της. Αγωνίζεται τὸν ἀγῶνα τοῦ καλοῦ, μὲ πολλὲς δυσχέρειες, νὰ βρεῖ το δρόμο της καὶ νὰ συγκροτήσει την πρόσωπικότητά της μέσα στην ευλογημένη καὶ φιλόξενη αιθιοπική χώρα.
Μιὰ ἀπὸ τὶς δυσχέριες της είναι ἡ ποικίλη ανομοιογένεια στη σύνθεση της. Ετσι οι επιστήμονες της και γενικώτερα οἱ πνευματικοί της άνθρωποι έχουν πολύ δύσσκολο έργο να επιτελέσουν για να βελτιώσουν καὶ νὰ ὑψώσουν το πολιτισμικό κλίμα της Παροικίας μας. Σημειώνω εδώ μερικά σημεία που συνθέτουν τὴν πνευματικὴ ζωὴ τῶν Ἑλλήνων τῆς αἰθιοπικής πρωτεύουσας.
Αφανής, ἀθόρυβος, σεμνός προστάτης των εδώ Ελλήνων, εμπνευστής ἢ ἐμψυχωτής καλών ἰδεῶν καὶ πραγματώσεων για τη βελτίωση της ζωῆς τῶν ομογενών μας είναι ο Εξοχώτατος Bitwooded σεβαστός Καθηγητής κ. Ιάκ. Ζερβός, ἰδιαίτερος Ιατρὸς τοῦ Αὐτοκράτορος Χαΐλὲ Σελάσιε.
Η Αδδίς Αμπέμπα εἶναι ἡ ἕδρα του Μητροπολίτου Αξώμης και πάσης Αιθιοπίας και κυρίου Νικολάου. Η μεγάλη του κατ' Εκκλησίαν καὶ Κόσμον μόρφωσή του, η εμπειρία του τῶν εδώ αιθιοπικῶν καὶ ἑλληνικῶν πραγμάτων, έχει 27 χρόνια στὸν ἐδῶ ἀρχιεπισκοπικό του θρόνο, τὸ μεγάλο του κύρος στην αιθιοπική Κυβέρνηση και στην αιθιοπική κοινωνία, τὰ συγγράμματά του καὶ ἡ δραστηριότης του αποτελούν ένα μεγάλο κεφάλαιον πνευματικό του εδώ Ελληνισμού. Ὁ Αὐτοκράτορας Χαϊλε Σελάσιε τοῦ παρεχώρησε ένα οικόπεδο, ἀπέναντι στὰ ἀνάκτορα, γιὰ νὰ ιδρύση μητροπολιτικό μέγαρο της Ορθοδόξου Ελληνικής Εκκλησίας. Μερικές συνηθισμένες δυσχέρειες καθυστέρησαν τὴν οἰκοδομή. Τώρα, με τις σοφές και δραστήριες φροντίδες τοῦ Πρεσβευτού μας κ. Δ. Παπά, το κτίριο, κτήμα της Ελλην. Κοινότηςτος, ελπίζουμε νὰ ἀποπερατωθῆ σύντομα μὲ τὴν πρόθυμη ἀρωγὴ τῶν ἐδω Ομογενών και να άποκτήση ή Παροικία μεγαλοπρεπές Μητροπολιτικό Μέγαρο.
Πριν από λίγους μήνες ήλθε στην Αίθιοπία ως Πρεσβευτής της Ελλάδος ὁ λαμπρός και σοφὸς διπλωμάτης κ. Δημήτρης Παπάς, ἀληθινὸ σέμνωμα τοῦ Ἐλληνισμού. Η μεγάλη του μόρφωση, ή πολύχρονη πείρα του καὶ ἡ ἀνώτερη ανθρωπιά του δίνει την νεανική ζωντάνια στην όλη του δράστηριότητα. Καὶ ἡ ἐξαίρετη κυρία Παπά πρωτοστατεῖ σὲ κάθε ἀνώτερη Ελληνοπρεπή προσπάθεια.
Έτσι στη δημιουργική πνοή της Πρεσβείας μας και του Γιώργου Ταλάνου ή πρωτοβουλία βρήκε στὴν καλὴ καὶ τὴ γλυκειά της ώρας: ίδρυσε ένα «Ερασιτεχνικό Συγκρότημα». Λίγοι οἱ ἐκλεκτοί του: Λίνα Τουλούπα, Εἰρήνη Παπαδάτου, Μαίρη Ταλάνου, Μαίρη Βιρβίλη, Δήμ.Παπαδάτος, Χαρ. Μιχαηλίδης, Βασ. Φόβος, Νικ. Στουραΐτης. Αύριο θ' αυξηθοῦν οἱ ἐρασετέχνες. Σκοπός του «Ερασιτεχνικού Συγκροτήματος» είναι: α) νὰ ὑψώσῃ τὸ καλλιτεχνικό επίπεδο της Παροικίας, β) νὰ ὑπηρετήση ανώτερες ανάγκες ανανθρωπιστικές τοῦ ἐδῶ Ελληνισμού, γ) να δείξη στὶς ἄλλες ἐδῶ Παροικίες τὴν πολιτιστική σπουδαιότητα του Ελληνικού στοιχείου, δ) τὰ παιρουσιαση ἔργα Ελλήνων καὶ ξένων συγγραφέων καὶ ε) νὰ ὀργανώση λογοτεχνικές συγκεντρώσεις για απαγγελίες, διαλέξεις κ.λ.π.
Ο ηθοποιός κ. Γιώργος Ταλάνος, είναι το ἄλλοτε στέλεχος του Εθνικού Θεάτρου, τώρα μόνιμα ἐδῶ ἐγκατεστημένος εδώ, όπου έχει ιδρύσει και ένα φωτογραφικό στούντιο. Ετοίμασε και ἐδίδαξε στη μεγάλη αίθουσα του Ελληνικτοῦ Σχολείου τὸ ἔργο τοῦ ̓Αγγελου Τερζάκη «Ο υἱὸς τῆς ἀπωλείας», ποὺ ἐδῶ, νομίζω, προτοπαίχθηκε: το ψυχικό δράμα ἑνὸς καθηγητού. Τὸ ἔργο είναι καλά ψυχολογημένο και σκηνοθεσία του αριστοτεχνική. Τῶν ηθοποιών το παίξιμο επίσης γενικά πολύ καλό. Στη μεγάλη επιτυχία τοῦ ἔργου συνετέλεσαν πολὺ καὶ τὰ υπέροχα σκηνικά του γνωστού καλλιτέχνη μας κ. Βάσου Γερμενή, τὸν ὁποῖον καταχειροκρότησαν ὅλοι στὸ τέλος τῆς παραστάσεως.
Η Παροικία τῆς Ντιριντάονας, ίσως ἡ καλύτερη ανασυγκροτημένη και μονιασμένη ελληνική παροικία της Αιθιοπίας, μὲ τὸν ἐξαίρετο πρόεδρό της κ. Βαλεντή εζήτησε να παιχθὴ καὶ ἐκεῖ τὸ ἔργο. Καὶ εἶχε καὶ ἐκεῖ πολλὴ ἐπιτυχία. Τῶν παραστάσεων αὐτῶν οἱ εισπράξεις θα διατεδοῦν, όπως δηλώθηκε στα προγράμματα, για την ίδρυση Δανειστικής Βιβλιοθήκης. Η ιδέα τῆς Δανειστικής Βιβλιοθήκης οφείλεται στὸν πρεσβευτή μας κ. Δημ. Παπά. Η ακούραστη κυρία Παπὰ καὶ ἡ κυρία Λίνα Τουλούπα τοῦ πρώτου Γραμματέας της Πρεσβείας μας ἔχουν ἀναλάβει την πραγμάτωση τῆς ἰδέας αυτῆς καὶ ἐλπίζομε σύντομα νὰ κατορθώσουν πολλά πράγματα.
Μιὰ ἄλλη ώραία προσπάθεια είναι επίσης τὰ «Μουσικά Απογεύματα», ποὺ ἐγένοντο πρώτα σε φιλικά σπίτια καὶ τώρα, μὲ τὴν πρωτοβουλία της Πρεσβείρας Κυρίας Παπά, στην αίθουσα ἑορτῶν τοῦ Σχολείου, μὲ εὐρύτερη συμμετοχή, παροίκων. Προ μηνών Ιδρύθηκε ο «Σύλλογος τῶν Αποφοίτων Γυμνασίου» μὲ τὴν εὐγενική προσπαθειἀ νὰ συμβάλη στην ανάπτυξη της πνευματικῆς ζωῆς τῆς Παροικίας.
Δυο λόγια θὰ σταθῶ νὰ πῶ ἐδῶ γιὰ τὸ μουσικό κ. Σπύρο Θεοχαρόπουλο. Εδώ υπηρετεῖ ὡς ὀργανωτής τῆς Σχολικής Χορωδίας και ψάλτης στην Εκκλησία μας. Είναι γνωστές οἱ επιτυχίες του στην Ελλάδα μὲ τὶς «Παιδικές Χορωδίας». Είναι ένας σεμνός καλλιτέχνης δοσμένος στην Τέχνη του. Αν βρῆ περισσότερη κατανόηση και περισσότερη συμπαράσταση καὶ ἐνίσχυση, δ' ἀποδώση αξιόλογη καλλιτεχνική εργασία στὸν ἐδῶ Ελληνισμό.
Έναν ἔπαινο θὰ πῶ γιὰ τὴν ἐπίμονη προσπάθεια τοῦ μοναδικοῦ ἐδῶ Πρακτορείου Τύπου, ποὺ τὸ διευθύνει ὁ ἀκούραστος Άργος κ. Γιώργος Γιαννόπουλος καὶ τὸ τελειοποιεί συννεχῶς ὁλόκληρη ἡ οἰκογένειά του. Εξυπηρετεί τους ξένους καὶ τοὺς Ἕλληνες στην προμήθεια ἐφημερίδων, περιοδικῶν καὶ βιβλίων ἀπὸ ὅλο τὸν κόσμο. Ἡ ἀκούραστη εργασία του καὶ τὸ ὀργανωτικό του δαιμόνιο ἀποτελοῦν μιὰ πολύτιμη προσφορὰ ποὺ ἀξίζει κάθε ἔπαινο.
Ἐδῶ πρέπει να σημειώσω καὶ τοῦ σεβαστοῦ κ. Α. Καββαδία τὸ ὄνομα, ὁ ὁποῖος γιὰ τὴν ἐξαίρετη δράση του ἐδῶ ἔχει παρασημοφορηθή καὶ ἀπὸ τὴν αἰθιοπικὴ καὶ ἀπὸ τὴν ἑλληνική Κυβέρνηση.
Στην καλλιτεχνικὴ ζωὴ τῆς Αἰθιοπίας συμβάλλουν ἀξιόλογα καὶ ἀξιέπαινα δύο λαμπροί Ελληνες καλλιτέχνες, ὁ ζωγράφος κ. Βάσος Γερμενῆς καὶ ὁ γλύπτης κ. Κώστας Γεωργακᾶς. Καὶ οἱ δύο ἔχουν κοσμήσει με διαλεχτά ἔργα τους πολλὰ κρατικά κτίρια ὡς ἐπίσημοι καλλιτέχνες τῆς Αὐτοκρατορικής Κυβερνήσεως τῆς Αἰθιοπίας. Σὲ ἄλλην ἀνταπόκρισή μας θα μιλήσουμε διεξοδικώτερα γιὰ τὰ ἔργα τῶν ἐξαίρετων αὐτῶν καλλιτεχνῶν, ποὺ τιμοῦν τὴν Ελλάδα στην Αιθιοπία.
Δὲν εἶναι μικρή ή συμβολὴ στὴν πνευματικὴ καὶ καλλιτεχνικὴ ζωὴ τῆς Παροικίας μας που προσφέρουν οἱ δύο ελληνικοί κινηματογράφοι μας μὲ τὰ ἑλληνικὰ φίλμ ποὺ φθάνουν ὡς ἐδῶ. Ἔτσι ἡ Παροικία μας γνωρίζει ἀπὸ πιὸ κοντὰ τοὺς καλλιτέχνες μας τοῦ κινηματογράφου καὶ παρακολουθεῖ μὲ χαρὰ καὶ ἱκανοποίηση τὴν προκοπὴ τῆς ἑλληνικῆς κινηματογραφίας. Ο Πρεσβευτής μας κ. Δ. Παπᾶς ἐφρόντισε καὶ ἔφερε πολὺ ἐπιτυχημένα ἑλληνικὰ τουριστικὰ φίλμ, ποὺ τὰ ἐπρόβαλαν ἐδῶ δωρεὰν καὶ ἔδοσαν ἀλησμόνητες αἰσθητικὲς ἀπολαύσεις καὶ τόνωσαν τὸ πατριωτικό συναίσθημα.
Βασικό πνευματικό κέντρο τῆς Παροικίας εἶναι τὸ Σχολείο. Πλῆρες Δημοτικὸ καὶ Γυμνάσιο. Στεγάζεται σὲ λαμπρὸ καὶ μεγαλοπρεπές Ιδιόκτητο τῆς Κοινότητος κτίριο, ποὺ τὸ ἵδρυσε ἡ πρωτοβουλία καὶ ἀποστολικὴ τόλμη τοῦ Προέδρου, τότε 1947, κ. Γεωργίου Καλογεροπούλου. "Αν ὑψωθῆ τὸ Σχολεῖο τοῦτο στὸ ἐπίπεδο ποὺ πρέπει, θὰ εἶναι τὸ σημαντικώτεοο πνευματικό ίδρυμα καὶ τὸ καμάρι τοῦ ἐδῶ Ελληνισμοῦ.
Ἕνα ἀπὸ τὰ σοβαρώτερα desiderata τῆς Παροικίας μας εἶναι μιὰ ̔Ελληνική Λέσχη. Πιστεύουμε ὅτι ἂν κατανοηθῆ καλύτερα καὶ βαθύτερα ἡ σημασία τῆς Λέσχης ἀπὸ τοπική, ἐθνικὴ καὶ κοινωνικὴ ἄποψη, θὰ κατορθωθῆ νὰ νικηθοῦν ὅλες οἱ δυσκολίες καὶ θ ̓ ἀποκτήσουν καὶ οἱ Ἕλληνες, ὅπως ἀρμόζει, τὴν πολύτιμη Λέσχη τους.
Στην πνευματικὴ ζωὴ τῆς Παροικίας συμβάλλει και ο «Ολυμπιακός Σύλλογος», ποὺ τὸν ίδρυσε καὶ τὸν ἐμψύχωσε μὲ ἱδρῶτα καὶ θυσίες οικονομικές ὁ κ. Γιώργος Μυριαλῆς καὶ τώρα τὴν ἀναδιοργάνωσε ο ενθουσιασμός του κ.Γιάννη Β. Βελισσαρίου.
Τὸν Ὀλυμπιακὸ τὸν ἐκράτησε ἀρκετά χρόνια σὲ ἀκμὴ καὶ δράση κυρίως ἡ ἀνώτερη άνθρωπιά, ἡ δραστηριότητα τοῦ κ. Γιώργου Μυριαλῆ. Στη βάση του o Ολυμπιακός είναι «Αθλητική Ενωσις», ἀλλὰ μὲ τὴν εὐρύτατη σημασία του όρου «αθλητισμός». Η πρόθυμη συνεργασία πολλών φίλων τοῦ κ. Μυριαλῆ καὶ τοῦ ̓Αθλητισμοῦ ἔκανε τὸν Ὀλυμπιακὸ ἕνα λαμπρό Σωματείο με δικό του νοικιασμένο γήπεδο καὶ ἐντευκτήριο και μὲ ἀξιέπαινη δράση.
*Από πέρυσι αρχίζει η δεύτερη περίοδος τοῦ Οργανισμοῦ αὐτοῦ, ὅταν ἀνέλαβε το νέο Διοικητικό Συμβούλιο με πρόεδρο τον κ. Γιάννη Βελισσαρίου, ἀντιπροέδρους τὸν ἀριχιτέκτονα κ. Αλέκο Μυριαλῆ καὶ τὸ γιατρό κ. Γιώργο Κιούση, ταμία τὸν οἰκονομολόγο κ. Αλκη Μαγδαληνό, Γενικό Γραμματέα τον κ. Κώστα Στατηρᾶ καὶ συμβούλους τοὺς κ. Αθαν. Καλογερόπουλο, Αν. Κάλο, Μ. Σαραγά, Δαμιανό Παπαϊωάννου, Ι. Παπατζήμα καὶ Εμμ. Δριτσώνα.
Το νέο Διοικ. Συμβούλιο αποφάσισε νὰ εὐρύνει τοὺς τομεῖς τῆς δραστηριότητός του. ίδρυσε τμήματα: αθλητικό, καλλιτεχνικό, πνευματικό, με δική του το καθένα πρωτοβουλία καὶ αὐτοτέλεια. Τώρα πρόκειται νὰ ἀγοράσει δικό του μεγάλο οικόπεδο, ὅπου θὰ ἐγκαταστήσει τὰ γήπεδά του, τη Λέσσχη, τις διάφορες αίθουσες καὶ τὰ Γραφεία του.
Τα καλλιτεχνικό Τμήμα με σύμπραξη του «Ερασιτεχνικού θεατρικού Συγκροτήματος», ἀνέβασε τις «Φουσκοθαλασσιές» του Δημήτρη Μπόγρη. Ήταν μια παράσταση άψογη, που ἐδώρισε στὴν Παροικία μας μιὰν ἀπὸ τίς καλύτερες αισθητικὲς ἀπολαύσεις τῶν τελευταίων χρόνων. Εξαίρετα ἦσαν ἐπίσης τὰ σκηνικά του ζωγράφου μας κ. Βάσου Γερμενή. Τὸ ὁλόφωτο αὐτὸ θαλασσογράφημα ἐδω πάνω στὴν αἴθιοπική πρωτεύουσα, ποὺ ἀπέχει πολλές εκατοντάδες χιλιόμετρα ἀπὸ τὴν Ερυθρά Θάλασσα και πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα ἀπὸ τὸ γαλανό Αιγαῖο, ξύπνησε έντονες νοσταλγίες και προκάλεσε τὸν ἐνθουσιασμὸ τῶν θεατών.
Τὰ μέλη του θιάσου ἦσαν οἱ κυρίες Λίνα Τουλούπα, Μαίρη Ταλάνου και Μαρία Τσοπάνου, οἱ δεσποινίδες Μαίρη Βιρβίλη, Ελένη Γκόνη καὶ Ολγα Στατηρᾶ καὶ οἱ κύριοι Γιώργος Γαλάνος, Αλκης Μαγδαληνός, Δαμιανός Παπαϊωάννου, Βασ. Φόβος, Νίκος Μαγδαληνός καὶ Αντ. Παπαβασιλειάδης. Η τόσο καλοπαιγμένη, μὰ καὶ τόσο καλογραμμένη αυτή νησιώτικη ηθογραφία ήταν συγχρόνως καὶ τόνωση του πατριωτικού μας συναισθήματος.
Γιὰ τὴν ἀνάπτυξη τῆς πνευματικής ζωής τῆς Παροικίας μας εγκαινιάζει τώρα ὁ Όλυμπιακὸς μὲ τὸ Πνευματικὸ καὶ τὸ Καλλιτεχνικό του Τμήμα μια νέα προσπάθεια, τῆς ὁποίας πολύ σύντομα θὰ φανοῦν οἱ καρποί. Ι. Α. ΘΩΜΟΠΟΥΛΟΣ