Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Θεόδωρος Β΄, την Κυριακή 3η Μαρτίου 2019, ενθρόνισε τον νέο Μητροπολίτη Αξώμης Δανιήλ. Μετά την Πατριαρχική Θεία Λειτουργία που έγινε στον Ιερό Ναό του Αγίου Φρουμεντίου, ακολούθησε, με μεγαλοπρέπεια, κατά την τάξη του παλαιφάτου Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, η τελετή ενθρονίσης.

Είναι χαρακτηριστική η περιγραφή του π. Παναγιώτη Καποδίστρια:

Το Ενθρονιζόμενο συνόδευσαν από την κεντρική είσοδο του Ναού οι Μητροπολίτες Ζάμπιας και Άκκρας, φέροντα μανδύα. Εντός του ιερού Βήματος ενεδύθη περιτραχήλιο και ωμοφόριο, περικοσμούμενος ακολούθως με την αρχιερατική Μίτρα, του λαού αναβοώντος το "Άξιος". 

Ο Μητροπολίτης Αξώμης Δανιήλ, στον Επιβατήριο λόγο που εκφώνησε, εκτός των άλλων ανεφέρε και τα παρακάτω:<< Έχουμε δε και κοινό πολιτισμό, τον ένδοξο Ελληνικό πολιτισμό μας, που ξεκίνησε από την μεγάλη πόλη της Αλεξάνδρειας από τον στρατηλάτη Μέγα Αλέξανδρο, καθιστώντας την μοναδικό κέντρο στον τότε γνωστό κόσμο, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της υφηλίου. Συνεπώς, ο κάθε Ορθόδοξος Χριστιανός, ο κάθε ένας από εμάς, σε αυτήν την όμορφη και φιλόξενη χώρα της Αιθιοπίας, γίνεται φορέας αυτού του πολιτισμού. Και αυτόν τον πολιτισμό, πρέπει πάση θυσία να κρατήσουμε ζωντανό. Το οφείλουμε στα παιδιά μας, το μέλλον και την συνέχεια αυτής της χώρας >>. Ολοκληρώνοντας την ομιλία του, έστειλε τον παρακάτω χαιρετισμό:

Χαιρετίζω πατρικά όλους τους Έλληνες της Αιθιοπίας, που βρίσκονται στην Πατρίδα. Τους θεωρώ πνευματικά μου παιδιά, ζητώ την συμπαράστασή τους και την αγάπη τους.

Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος Β΄, πριν την τελετή ενθρόνισης, απένειμε τα παρακάτω:

- Το οφφίκιο του «Μεγάλου Αρχιμανδρίτη του Θρόνου», στον Πρωτοσύγκελο της Ιεράς Μητροπόλης Αξώμης, Πανοσιολογιότατο Αρχιμανδρίτη, Χρυσόστομο Μπαρμπέρη.

- Το παράσημο του «Ταξιάρχου του Λέοντος του Θρόνου», στον Πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητος της Αντίς Αμπέμπας, Δημήτριο Συκά. 

Μετά την τελετή, η Ελληνική Κοινότητα της Αντίς Αμπέμπας, παρέθεσε επίσημο γεύμα, στην αίθουσα ''Νικόλαος Δράκος'' του Ελληνικού Σχολείου, προς τιμήν του Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής.

…Τον περασμένο Μάρτιο, ενθρονίστηκε ο νέος Μητροπολίτης Αξώμης, Δανιήλ (κατά κόσμον Δημήτριος Μπιάζης). Είναι ο πέμπτος κατά σειρά Μητροπολίτης από την ίδρυση της. Η Μητρόπολη Αξώμης, ιδρύθηκε το 1908 από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Φώτιο Α' (1900-25). Στην πνευματική δικαιοδοσία της, περιελάμβανε την Αιθιοπία, την Ερυθραία, το Τζιμπουτί και την Σομαλίας, με έδρα την Αντίς Αμπέμπα. Από το 2017, η Ερυθραία ανήκει στην δικαιοδοσία της Μητρόπολης Νουβίας, με έδρα το Χαρτούμ.

...Ο πρώτος Μητροπολίτης Αξώμης ήταν ο Χριστοφόρος (κατά κόσμον Χαράλαμπος Δανιηλίδης) Γεννήθηκε στη Μάδυτο της Αν. Θράκης και αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή του Τιμίου Σταυρού Ιεροσολύμων. Υπηρέτησε στη Μητρόπολη Αξώμης την περίοδο 1908-14. Τότε, στην δικαιοδοσία της Μητρόπολης Αξώμης ανήκαν οι ιεροί ναοί του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στο Κέρεν (1896), του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στην Ασμάρα (1907) και του Κωνσταντίνου και Ελένης στο Τζιμπουτί (1910). 

...Ο Μητροπολίτης Χριστοφόρος, ερχόμενος στην Αντίς Αμπέμπα, αντιμετώπισε πολλές δυσκολίες. Κατ' αρχήν, δεν του δόθηκε η άδεια εισόδου στη χώρα. Με μεσολάβηση των Γαλλικών Διπλωματικών Αρχών και του Προξένου της Αγγλίας στο Χάραρ, Ιωάννη Γερολυμάτου, του επετράπη η είσοδος (1910). Δεν έγινε δεκτός από το επίσημο κράτος. Και το σημαντικότερο, δεν λειτουργούσαν ελληνορθόδοξοι ναοί στη χώρα. Οι πιστοί προσεύχονταν σε πρόχειρους οικισμούς.

...Στις επαφές που είχε με το ελληνικό στοιχείο, προσπάθησε να τους πείσει να προχωρήσουν στην κατασκευή μεγαλοπρεπών ναών. Τελικά, μόλις το 1926 λειτούργησε ο ιερός ναός του Αγίου Φρουμεντίου στην Αντίς Αμπέμπα και το 1930 ο ιερός ναός της Αγίας Τριάδος στην Ντίρε Ντάουα.

...Αποχώρησε το 1914 όταν εξελέγη Μητροπολίτης Λεοντοπόλεως (Ισμαηλία Αιγύπτου). Με την αποχώρηση του, η Μητρόπολη Αξώμης παρέμενε ''ακέφαλη'' για 13 χρόνια (1914-27). Χρέη αναπληρωτή Μητροπολίτη, για ένα διάστημα, εκτελούσε ο Πρωτοσύγκελος του ιερού ναού του Αγίου Φρουμεντίου, Αρσένιος Κακογιάννης (1923-29).

...Ο Μητροπολίτης Χριστοφόρος ήταν ένας σπουδαίος Ιεράρχης. Με την εκλογή του ως Πατριάρχη Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής, με το όνομα Χριστοφόρος Β' (1939-1966), άρχισε η ορθόδοξη ιεραποστολική δράση στην Αφρικανική ήπειρο. Ιδρύθηκαν οι Μητροπόλεις Ειρηνουπόλεως (Τανζανία), Κεντρώας Αφρικής (Κογκό) και Άκκρας (σημερινής Γκάνας). 

...Ό επόμενος Μητροπολίτης Αξώμης ήταν ο Νικόλαος (κατά κόσμον Νικόλαος Abdallah). Γεννήθηκε στη Ναζαρέτ της Παλαιστίνης και αποφοίτησε από τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Ήταν ο πρώτος Άραβας Επίσκοπος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, ο οποίος εξελέγη Μητροπολίτης. Έχει Ελληνική παιδεία και ήταν λάτρης της Ελλάδος.

…Κατά την διάρκεια της θητείας του (1927-67) έχει άριστες σχέσεις με το επίσημο Αιθιοπικό κράτος. Η εγκατάστασή του, ως Μητροπολίτη Αξώμης, έγινε κατά τον εορτασμό της μνήμης του Αγίου Φρουμεντίου. Στην τελετή παρέστη η Αυτοκράτειρα Ζαουντίτου και ο Αντιβασιλέας Ρας Ταφαρί (1928), ο μετέπειτα Αυτοκράτορας Χάϊλε Σελάσιε, ο οποίος του είχε μεγάλη εκτίμηση. Ήταν χαρακτηριστική η φράση που χρησιμοποιούσε, όταν ήθελε να εκφράσει την ικανοποίηση του για τις προτάσεις του Μητροπολίτη: ''Μόνον ο Αξώμης ηδύνατο να σκεφθή τούτο”.

...Μια από τις προτάσεις του ήταν Αιθίοπες μαθητές να αποκτήσουν την Ελληνική Παιδεία, ώστε να μπορέσουν να συνεχίσουν τις σπουδές τους σε Θεολογικές Σχολές στην Ελλάδα και κατά την επιστροφή τους, να τοποθετηθούν Επίσκοποι της Αιθιοπικής Εκκλησίας. Για το σκοπό αυτό, η Μητρόπολη έδωσε μεγάλο αριθμό υποτροφιών.

...Σύμφωνα με τα αρχεία της Μητρόπολης Αξώμης, ο Μητροπολίτης Νικόλαος έχει καθαριστικό ρόλο στην αποχώρηση της Αιθιοπικής Εκκλησίας από το Κοπτικό Πατριαρχείο Αλεξάνδρειας και στην αναγνώριση της ως Αυτοκέφαλης (1958). Ο πρώτος Αιθίοπας Αρχιεπίσκοπος (Πατριάρχης) ήταν ο Αμπούνα Βασίλειος (1951), μέχρι τότε, ο επικεφαλής της Αιθιοπικής Εκκλησίας ήταν Αιγύπτιος Κόπτης.

...Το Μητροπολιτικό Μέγαρο κατασκευάσθηκε κατά την διάρκεια της θητεία του, από την Ελληνική Κοινότητα της Αντίς Αμπέμπας το 1960, σε οικόπεδο που του είχε παραχωρήσει το 1948, ο Αυτοκράτορας.

...Ο Μητρόπολης Νικόλαος προσπάθησε να εκλεγεί Πατριάρχης Αλεξανδρείας, αλλά, σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή, τον πρόδωσε η καρδιά του. Κοιμήθηκε στο Κάϊρο, κατά τη διάρκεια της εκλογικής διαδικασίας (1967). Την κηδεία του, που έγινε στην Αντίς Αμπέμπα, παρακολούθησε, συντετριμμένος και ο Χάϊλε Σελάσιε

...Όμως ένας άλλος Επίσκοπος, με το όνομα Νικόλαος, ο οποίος και αυτός υπηρέτησε στην Μητρόπολη Αξώμης(1954-59) εξελέγη Πατριάρχης Αλεξανδρείας, με το όνομα Νικόλαος ΣΤ΄(1968-1986). Ήταν ο κατά κόσμον Γεώργιος Βαρελόπουλος, εφημέριος των ναών του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου στην Ασμάρα και του Αγίου Φρουμεντίου στην Αντίς Αμπέμπα, ο οποίος δίδαξε στο Ελληνικό Σχολείο.

…Οι επόμενοι Ιεράρχες της Μητρόπολης Αξώμης, ήταν οι παρακάτω:

-Ο Μητροπολίτης Μεθόδιος (1968-79), κατά κόσμον Ιωάννης Φούγιας. Διετέλεσε Αρχιεπίσκοπος Θυατείρων και Μεγάλης Βρετανίας (1979-1989).

-Ο Μητροπολίτης Πέτρος (1979-2018), κατά κόσμον Γεώργιος Γιακουμέλος. Διετέλεσε Έξαρχος του Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, στην Αθήνα (2004-10). Του έχει απονεμηθεί ο τίτλος του Γέροντος. 

...Πηγή του παραπάνω άρθρου είναι κυρίως το βιβλίο του Χρήστου Ε. Γιαννούλα, ''Ιστορία της Ιεράς Μητρόπολης Αξωμης''.

                                                                                                                                    Σταύρος Ε. Βινιεράτος