Το Βασίλειο της Αξώμης βρισκόταν, στα υψίπεδα του Τιγκράι, μεταξύ Αιθιοπίας και Ερυθραίας. Το επίνειο του ήταν το λιμάνι της Άδουλης στην Ερυθρά Θάλασσα. Στην ακμή του, κατείχε περιοχές του Σουδάν και της Υεμένης.
...Σύμφωνα με τον Πέρση συγγραφέα Μανί, που έζησε τον 3ον αι μ.Χ.,η Αξώμη ήταν ανάμεσα στα τέσσερα ισχυρότερα της κράτη της εποχής (Περσία, Ρώμη και Κίνα). Ήταν μεγάλη εμπορική δύναμη και μέσω του λιμανιού της Άδουλης συμμετείχε στον διεθνή εμπορικό ανταγωνισμό.
...Το 330 μ.Χ. η Αξώμη δέχεται ως επίσημη θρησκεία της, το Χριστιανισμό και εντάσσεται στην «χριστιανική οικουμένη», που συμπεριλαμβάνει όλους τους χριστιανικούς λαούς. Μέσω του Χριστιανισμού μεταφέρονται οι πολιτικές και πολιτιστικές ιδέες του Βυζαντίου.
...Τον 4ο αιώνα μ.Χ. το Βυζάντιο ελέγχει την Μεσόγειο και μέσω της Αξώμης, την Ερυθρά Θάλασσα. Από εκεί διέρχονται οι χερσαίοι και θαλάσσιοι εμπορικοί δρόμοι, ενώ το λιμάνι της Άδουλης, είναι σταθμός των πλοίων προς την Ανατολή.
...Μετά την Οικουμενική Σύνοδο της Χαλκηδόνας (451 μ.Χ.) έφτασαν ως ιεραπόστολοι, οι Εννέα Άγιοι της Αιθιοπικής Εκκλησίας. Προέρχονται από το Βυζάντιο και διασκορπίστηκαν σε όλη την επικράτεια της Αξώμης. Σε αυτούς οφείλεται η εξάπλωση του Χριστιανισμού στα λαϊκά στρώματα (μέχρι τότε, είχε απήχηση μόνο στην Βασιλική αυλή).
...Το 517 μ.Χ. ο Ιουδαίος Ντού Νουβάς, καταλαμβάνει την εξουσία στην Υεμένη, προχωρεί σε διώξεις σε βάρος των Χριστιανών που μέχρι τότε ήταν η άρχουσα τάξη. Ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Ιουστίνος Α’ που θεωρεί τον εαυτό του προστάτη των χριστιανών, ζητά αντίποινα από τον βασιλιά της Αξώμης Καλέμπ.
...Η εκστρατεία στην Υεμένη πραγματοποιήθηκε το 525 μ.Χ. σε συνεργασία με Υεμενίτες Χριστιανούς που είχαν καταφύγει στην Αξώμη. Η Αξώμη πλέον ελέγχει και τις δυο πλευρές της Ερυθράς Θάλασσας.
...Ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Ιουστινιανός, στέλνει πρέσβεις στον βασιλιά της Αξώμης Καλέμπ, για την ανάληψη από κοινού πολεμικών επιχειρήσεων εις βάρος της Περσίας. Η Περσία έχει επιβάλει μονοπωλιακό έλεγχο στο εμπόριο του μεταξιού από την Κίνα.
...Στην σύγκρουση των δυο μεγάλων αυτοκρατοριών της εποχής, της Βυζαντινής και της Περσικής, εντάσσεται και ο χώρος της Αραβικής χερσονήσου. Οι Ιουδαίοι της Υεμένης, σε όλες τις περιόδους κρίσεων υποστήριζαν την Περσία. Τελικά η Υεμένη περιήλθε στην κυριαρχία των Περσών, το 599 μ.Χ.
...Τον 7ο αιώνα, οι Άραβες που έχουν στην κατοχή τους και την Αίγυπτο, είναι πλέον η μεγάλη δύναμη στην περιοχής. Το αποτέλεσμα είναι, ότι αποκόπτουν την επαφή της Αξώμης με το Βυζάντιο.
...Παρ’ όλα αυτά, οι σχέσεις του Βυζαντίου και της Αξώμης ήταν πολύ ισχυρές και άντεξαν στην διάρκεια του χρόνου. Σε αυτό βοήθησε η κοινή θρησκεία των δυο λαών. Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453 μ.Χ.), κάτοικοι της Βασιλεύουσας μετανάστευσαν στην Αιθιοπία.
...Πηγή του παραπάνω άρθρου, είναι η μεταπτυχιακή διατριβή που έκανε στο Πανεπιστήμιο του Γιοχάνεσμπουργκ, η Ευφροσύνη Ζαχαροπούλου, η οποία διετέλεσε καθηγήτρια στο Ελληνικό Γυμνάσιο της Αντίς Αμπέμπα.
Σταύρος Ε. Βινιεράτος
